hücresel solunumun içerisinde olan bir diğer olayda laktik asit fermantasyonudur
bu olayda son ürün olarak laktik asidin üretildiği fermentasyon çeşididir
bazı bakteriler ve omurgalıalrın çizgili kas hücrelerinde görülür
endüstride peynir kefir yoğurt turşu üretiminde kullanılır
ayrıca asit özelliğinde bir madde olduğundan dolayı gıdaların içerisinde zararlı mikro bakterileri üremesini anti etkileyerek koruyucu etki yapar
laktik asit fermentasyonu sitoplazmada gerçekleşir
glikoliz ile üretilen pirüvat ve nadph2 laktik asit oluşum aşamasına katılırken atp hayatsal faaliyetlerinde kullanılır
oluşan piruvatın indirgenmesi nadph2 nin yükseltgenmesi sonucunda laktik asit oluşur bu reaksiyonun son indirgenen molekülü ise pirüvattır
karbondioksit çıkışı yoktur
bu nedenle oluşan laktik asit geri dönüşüm reaksiyonu ile pirüvat haline hatta glikoz haline getirilir
1 tane glikozdan 2 tane laktik asit ve net 2 atp üretilir
omurgalıların çizgili kas hücreleri oksijen yetersizliğinde laktik asit fermentasyon uyapar
üretilen laktik asit kasta birkir ve yorgunluğa neden olur
laktik asitler kana geçer kanda belirli bir düzeye gelince de beyindeki yorgunluk ve uyku merkezi uyarılır uykunun gelmesine ve kaslarda ağrı oluşumuna neden olur
aynı zamanda kanın ph azalır
dinlenme durumunda laktik asitlerin bir ksımı karaciğere gelir ve burada pirüvata dönüştürülür pirüvatın bir kısmı oksijenli solunumda kullanılırken bir kısmı glikoz haline getilir ve glikojen olarak depo edilir
laktik asitlerin bir kısmı ise kas hücrelerinde pirüvata dönüşür
etil alkol
etil alkol oluşur
oluşan son organik ürün 2 karbonludur organik ve inorganik ürün
karbondioksit oluşur
kapalı kabın basıncını artırır
geri dönüşümü yoktur
laktik asit fermentasyonu
laktik asit oluşur
oluşan son ürün 3 karbonludur organik üründür
karbondioksit oluşmaz
kapalı kabın basıncını etkilemez
geri dönüşümü de vardır ayrıca
hücresel solunum ile bağlantılı olan oksijensiz solunum ise bazı prokaryotlar besin monomerlerinin oksijen dışındaki inorganik maddelerle parçalar
ets görev alır
elde ettikleri atp miktarı oksijenli solunuma göre az fermantasyona göre ise fazladır
azot döngüsünde rol alan denitrifikasyon bakterileri denitrifikasyon olayını oksijensiz solunum mekanizmaları ile gerçekleştirir bu canlılar çoğunlukla heteretrof olmalarına rağman kemoototrof olanları da vardır
fermentasyon
orrganik monomerlerin enzimler tarafından oksijen ya da farklı bir inorganik madde kullanmadan parçalanması ile gerçekleşen hücresel solnumdur
organik maddelerin parçalanması kısmen gerçekleştiğinden dolayı diğer solunum çeşitlerine göre oldukça az miktarda enerji üretimi gerçekleştirilir
prokaryot ve ökaryotlarda ve birçok canlıda görülür bakteri mantar bitk tohumalrı bağırsak solucanları ve memeli canlıların çizgili kaslarında dahi görülen özelliktir
glikoliz ve ürün oluşum aşamasıyla beraber iki aşamada gerçekleşir
enerji üretimi sadece glikoliz aşamasında gerçekleir
ürün oluşum aşamasında glikolizin son ürünü olan pirüvat canlının türüne göre alkol ya da laktik asit gibi organik maddelere dönüştürülür ve kullanılır
fermentasyon yapabilen canlılar ise endüstriyel alanalrda kullanılır
yoğurt peynir alkolü içecek boza sucuk sosis ekmek...
etil alkol fermentasyonu
son ürün olarak etil alkolün üretildiği fermentasyın çeşididir
bazı bakteriler maya hücreleri ve bitki tohumlarında görülür maya hücreleri oksijen varlığında oksijenli solunum oksijensiz ortamda ise oksijensiz solunum gerçekleştirir
endüstride ise bira şarap boza ekmek saf alkol üretiminde kullanılır
etil alkol sitoplazma gerçekleşen dizi tepkimedir
glikoliz ile üretilen pirüvat ve nadph2 etil alkol oluşum aşamasına katılırken atp hayatsal faaliyetlerde kullanılır
oluşan pirüvat yapısından bir molekül co2 ayrılır asetaldehit oluşur asetaldehit indirgenmesi nadph2 nin yükseltgenmesi sonucunda etil alkol oluşur asetaldehit etil alkol fermentasyonun ara bileşiğidir ayrıca bu reaksiyonun son indirgenen molekülüdür
1 tane glikozdan 2 tane etil alkol 2 tane karbondioksit net 2 atp üretilir böylelikle
besinlerin hücre içerisinde parçalanması ile atp üretimi mekanizmasını sağlayan bu olaya hücresel solunum denir
hücresel solunum sonucunda açığa çıkan serbest enerji atp içerisine yerleştirilerek canlının hayatsal faaliyetlerini fotosentez ve kemosentezde kullanılmayarak yerine getirilmesinde görevlidir
tüm hücresel solunum mekanizmaları glikoliz reaksiyonları ile başlatılır
oksijenli solunum:aerobik solunum adı verilir.oksijen yardımıyla besin monomerlerinin parçalanarak enerjinin üretildiği solunum reaksiyonudur
oksijensiz solunum:anaerobik solunum denir.oksijen olmadan besin monomerlerinin parçalanarak enerjinin üretildiği solunum reaksyionudur
fermantasyon:enzimler yardımıyla besin monomerlerinin kısmen parçalanması ile enerjinin üretildiği reaksiyondur
glikoliz reaksiyonu
tüm canlılarda sitoplazmada görülür
enzimler sitoplazmada olduğu için orada gerçekleşiyor
canlıların ortak özelliği glikoliz reaksiyonunu gerçekleştirebilmeleridir
glikozu aktifleştirmek yani kararsızlaştırmak için iki tane net atp harcanır
bu atp solunum reaksiyonunun aktivasyon enerjisidir
bunun sonucunda kararsız ara bileşik oluşur
bu kararsız ara bileşiğe fruktoz bifosfat adı verilir
kararsız ara bileşik kendiliğinden ikiye ayrılarak iki adet fosfogliser aldehit molekülünü oluşturur
substrat düzeyinde fosforilasyon ile dört tane atp üretilir
iki tane net pirüvat oluşur
net olarak iki atp de üretilmiş olur
nadph2ler canlının solunum mekanizmasına göre değerlendirilir
üretilen pirüvat canlının hücresel solunum mekanizmasına uygun olarak bir yola girer pirüvat organik bir madde olduğundan dolayı glikoz bu reaksiyonda tam olarak parçalanamaz
bu nedenle atp üretimi az olur