düşünme becerileri: öğretim süreçlerinin temel görevi öğrencilere farklı bakış açıları kazandırmaktır. farklı bakış açıları da farklı düşünme becerilerinin öğrenciye kazandırılması gerekir. düşünme becerileri türleri şunlardır:
1. yaratıcı düşünme: yaratıcı düşünmeyi sınıf ortamında geliştirebilmek için bazı yöntemler kullanılabilir. bu yöntemlerden bazıları şunlardır:
-proje temelli öğrenme
-yapılandırmacılık
-drama
-benzetim
-beyin fırtınası
-problem çözme
yaratıcı düşünmenin aşamaları:
1. hazırlık dönemi
2. kuluçka dönemi
3. aydınlanma dönemi
4. değerlendirme dönemi
yaratıcı düşünmenin engelleri: duygusal, algısal, kültürel, öğrenilmiş engeller vardır.
2. eleştirel düşünme: doğruyla yanlışı ayırt edip ortak bir doğru bulmak amacıyla geçiştirilen düşüncedir. eleştirel düşünme ile ilgili beceriler şunlardır: kaynak güvenirliği test etme, nedensel kanıtlara dayandırma, etkili soru sorma vs.
3. metabilişsel veya üstbilişsel düşünme: kişinin kendi düşünme süreçlerinin farkında olması ve bu süreçleri kontrol edebilmesidir. bireyin kendi kendine öğrenmesi hakkındaki soruları sorup cevaplayabilmesi kendi biliş sistemine ilişkin bilgisinin bir göstergesidir.
4. yansıtıcı düşünme: kazanılan bilgi ve becerileri karşılaşılan yeni durumlarda kullanılmasıdır. geçmişten ders alma ve gelecepi alınan derse gmre planlama düşüncesidir. yansıtıcı düşünmede kişi edindiklerini yaşama uygular. önceki yaşantıların yeni yaşantılara yansıtılmasıdır.
5. yakınsak ve ıraksak düşünme:
yakınsak: farklı düşüncelerin dayandığı ortak doğruları bulmaya dayalı düşünme biçimidir. yaratıcılık geri plandadır.
iraksak: ortak düşüncelerden farklı düşüncelere ulaşma düşüncesidir.
6. empatik düşünme: kendini bir başkasının yerine koyarak kendiyle özdeşleştirirerek o konuyu o şekilde düşünmesidir. empatik düşünceli insanlar yaşanan olayları daha iyi yorumlayabilmektedir.
7. bilimsel düşünme: araştırma, inceleme ve bilimsel olarak sınamaya dayalı düşünmedir. bilimsel düşünme süreçleri şunlardır:
1. konuyu belirleme
2. gözlem
3. varsayım
4. deney
5. doğrulama
6. yorumlama
8. lateral/ yanal düşünme: bir durum ya da olaya karşı klasik düşüncelerin dışına çıkarak düşünmedir.
9. analitik düşünme: bir durumu ya da problemi oluşturan bütün bileşenlerin mantıksal ve sistematik olarak ayrı ayrı parçalar halinde incelenmesidir.