0

plebler, patricilerden, siyasi bakımdan eşitlik, seçme seçilme, meclislere katılma, devlet memuru olabilme, patricilerle evlenebilme haklarını istiyorlardı. bunların dışında hukuki, dini ve ekonomik alanlarda patricilerle eşit haklar talebinde bulunuyorlardı. başlangıçta barışçıl biçimde hak arayışında bulunan plebler sonuç alamayınca aktif biçimde direnişe geçtiler. bu direniş karşısında çaresiz kalan patriciler, pleblerin bir kısım taleplerini kabul etmek zorunda kaldılar. pleblerin yönetime katılmalarını temin etmek için consilia plebis veya comitia tributa adıyla bir halk meclisi kuruldu. pleblere de memur olma hakkı tanındı. böylece patrici memurlarla pleb memurlar birlikte görev yapmaya başladılar. m. ö. 450 yılında kanunları yazıyla belirlemek için bir komisyon kuruldu. bu komisyonun üyesi olan hukukçulara decemvir adı verildi. uzun çalışmalar sonucunda yazıldıkları levhalar dolayısıyla on iki levha kanunları adıyla bilinen kanunlar hazırlandı. bu kanunlarda aile hukuku, dava hakkı, borç ve ceza kanunu gibi hükümler vardı. böylece kanunlar karşısında plebler de dâhil olmak üzere tüm roma vatandaşlarına haklı muamele görüp görmediklerini kontrol edebilme imkânları sağlandı ve patrici memurların keyfi hareketlerinin önüne geçildi. fakat patriciler ve plebler arasındaki eşitliğin sağlanması için yine de birçok hukuki adımların atılması gerekti. m.ö. 4. yüzyılın ortalarına kadar süren hukuksal düzenlemelerle pleb meclislerinde kabul edilen kanunların herkese uygulanması, pleblerin patricilerle evlenebilmeleri gibi haklar kabul edilerek her iki sınıf arasındaki ayırımcılık silinmeye çalışıldı.