ilk türk islam devleti karahanlılardır. türk tarihindeki kervansarayları ilk defa karahanlılar kurmuştur. türk islam sanatına ait ilk eserleri karahanlar yapmıştır. türkçe'yi ilk kez karahanlılar resmi dil olarak kabul etmiştir. karahanlılar da islamiyeti ilk kez saat yok buğra han döneminde devletin resmi dini olmuştur. ilk düzenli posta teşkilatını kuran türk islam devleti karahanlılardır. bugünkü pakistan ve bangladeş'in ikti temelleri, gazneli mahmut'un hindistana düzenlediği seferler ile atılmıştır. kutsal topraklarda egemenlik kuran ilk türk islam devleti akşitlerdir. en son ise osmanlı'lardır. türkler islamiyeti ilk defa talas savaşından sonra topluca ve kitleler halinde girmeye başladılar. islam dinini benimseyen ilk türk boyları karluk, yağma, çil gibi bazı boylarıdır. abbasi halifesini şii baskısından kurtaran ilk türk şunları sultan ünvanını da ilk kez kullanan gazneli mahmuttur. hindistan'da islamiyeti yemeye çalışan ilk türk hükümdarı gazneli mahmuttur. hindistan'da islamiyeti yaymaya çalışan ilk türk islam devleti ise babürlerdir.mısır'da kurulan ilk müslüman türk devleti tolunoğullarıdır. diğerleri de sırasıyla akşitler, eyyubiler ve memlüklerdir. malazgirt savaşından sonra kurulan ilk türk beylikleri danişmendliler, saltuklular, mengücekliler, çaka beyliği ve artıkollarıdır. anadolu'da ilk medrese danışmentliler tarafından , tokat – niksar'da kurulan yağıbasan medresesidir.
türk islam tarihinin ilk savaşlarından biri de talaş savaşıdır. 751 yılında bunayacağız meydana gelmiştir. savaşı türk’ler kazanmıştır.ilk türk islam devletlerinden biri de safevi devletidir. iran ülkesinde varlık göstermiş ve en ünlü hükümdarı şah ismail olmuştur.