gazneli mahmut, şehri büyük ölçüde imar etmiş ve çok sayıda medrese, kütüphane, cami, kervansaray, türbe inşa etmiştir. karahanlı mimarisinde sıkça görülen tuğla malzeme gazneliler tarafından da kullanılmıştır. gazneli sanatında karahanlılardan farklı olarak tuğla malzemenin yanı sıra taş, mermer ve ahşap malzeme de kullanılmıştır.
gazneli devleti; afganistan, horasan ve hindistan’ın kuzeyinde 962-1186 yılları arasında hüküm sürmüştür. gazneli mahmut döneminde, asya’nın en büyük kültür merkezlerinden biri olan gazne şehri, kendine özgü sanatıyla kendinden sonraki devletleri de etkilemiştir.
minareler; gazneli minareleri, karahanlı minareleriyle benzerlik gösterse de birtakım değişikliklere uğramış. sekizgen bir kaide üzerine oturan minareler aşağıdan yukarıya bir bütün halinde değil de parçalı olarak yapılmış. minareler, tuğla malzemeden inşa edilen minarenin cephesi geometrik ve bitkisel motiflerle bezenmiştir. motifler, tuğlaların değişik şekilde istiflenmesiyle oluşturulmuştur. dönemin dikkat çeken minareleri sultan iii. mesut ve behram şah minareleridir. her iki minare de sekizgen kaide üzerinde yükselir.
camiler; gazneli camileri genel olarak dikdörtgen planlı, mihrap önü kubbeli ve avlulu tasarıma sahipmiş. bu camiler anadolu’da örneklerini gördüğümüz ahşap direkli camilere model olmuştur. ağaç direkli camilerin en güzel örneği “arus-ül felek” camisinde görülmektedir. arus-ül felek cami, hindistan’dan getirilen ağaç direkler üzerine çatı ile örtülüdür. gaznelilerden kalan bir diğer önemli cami leşker-i bazar ulu camisi’dir. yapı mimari bakımdan çağdaşı yapıları ve kendinden sonra inşa edilecek camileri etkilemiştir. caminin temeli tuğla, gövdesi ise kerpiçten inşa edilmiştir. dikdörtgen planlı yapı, mihraba paralel iki sahına sahiptir.
türbeler; türbe mimarisi bakımından karahanlı türbelerine göre sönük kalan gazneli türbeleri genelde kare planlı ve kubbe ile örtülüdür.
saraylar; karahanlı saraylarında görülen dört eyvandan oluşan avlu şeması gaznelilerde daha da geliştirilmiş. saray, geniş bir alana yayılan yapılardan oluşmaktadır. sarayın içinde birçok köşk bulunmaktadır. saray dört eyvanlı avlulu bir plana sahiptir. leşker-i bazar sarayı, orta ve güney saray olmak üzere iki önemli birimden oluşur. bir diğer önemli saray sultan iii. mesud sarayı’dır. 11.yüzyıla ait bu anıtsal sarayın planında da, dört eyvanlı avlu şeması uygulanmış olsa da daha büyük inşa edilmiştir. ana yapı malzemesinin tuğla olduğu görkemli saraydan pişmiş toprak ve çini bezeme, mermer döşeme, alçı kaplama geniş bir yer tutmaktadır.
kervansaraylar; gazneli kervansarayları plan açısından dört eyvanlı şemaya göre inşa edilmişlerdir. zaman içerisinde harap olan yapılar günümüze ulaşamamıştır. gazneli kervansaraylarının bilinen en önemli örneği, ribat-ı mahi’dir. gazneli sultan mahmut’un 1019-1020 yılarında yaptırdığı kervansaray, dört eyvanlı avlu çevresinde yer alan bölümlerden meydana gelmiştir. ribat-ı mahi’de en dikkat çeken özellik, eyvan kubbe tasarımıdır.
medreseler; afganistan ve hindistan’da yoğun bir şekilde imar faaliyetlerinde bulunan gaznelilerin islam kültür ve bilimine en büyük katkıları, medrese yapımı konusunda olmuştur. ancak medreseler günümüze ulaşamadığı için mimari özellikleri hakkında da geniş bir bilgiye ulaşılamamaktadır.