liberal ekonominin temeli aslında liberalizm akımına dayanmaktadır..liberalizm kelime anlamı ve akımın amacı anayasalcılıktır.1789 fransız ihtilali ile birlikte avrupa'da hızlı bir biçimde yayılan özgürlükçü fikirler temelinde liberalizm akımı ortaya çıkmıştır.liberalizm'in amacı yaşadıkları ülkede kralı veya monarşiye sahip devletin gücünü kırmak için anayasa isteyerek haklarını koruma altına almak ve mevcut iktidarın gücünü sınırlamakla ortaya çıkmıştır..daha sonradan ise bu akım ekonomik yönden de uygulanmaya başlamış ve ''serbest piyasa ekonomisi'' olarak benimsenmiştir..amaç ülkeler de ki ekonomi mevcut iktidarın veya yöneticilerin elinin altında bulunan birşey olmaktan çıkıp dışardan veya içerden gelecek olan yatırımcılara kolaylık sağlayarak ülkeye yatırım yapmalarını sağlamaktır..fakat bu sınırsız özgürlük demek değildir..ülkelerin belirli kuralları ve denetlemeleri sürecinde ''serbest piyasa ekonomisi'' uygulanmaktadır..günümüzde çoğu devlet liberal ekonomiyi benimsemiştir..
bir diğer adı ile ekonomik liberalizim, bireysel hatlar üzerine kurulmuş bir ekonomik sistemdir. yani ekonomik kararların mümkün olan en büyük kısmı, kolektif kurumlar ya da kuruluşlardan ziyade bireyler ya da aileler tarafından verilmelidir. ekonomik liberalizim yani liberal ekonomi, hareket özgürlüğü gibi bir dizi farklı ekonomik ilkeyi kapsamaktadır. söz konusu üretim araçları olduğu zaman serbest piyasa ekonomisi ve özel mülkiyet ilkelerini temel almaktadır. liberal ekonomi savunucuları her ne kadar hükümet düzenlemelerini bir yere kadar destekleyebiliyor olsalar da genellikle serbest piyasada müdahale edilmesine karşı çıkarlar, özellikle serbest ticaret ve serbest rekabet konularında kısıtlamaların olmasını istemezler. liberal ekonomi sermaye mallarının özel mülkiyeti ve serbest piyasa ile ilişkilendirilir. ekonomik liberalizimi yani liberal ekonomiyi savunan argümanlar ilk olarak aydınlanma çağında ortaya çıkmıştır ve feodalizm ile merkantilizme tepki olarak doğmuştur. liberal ekonomi ilk olarak adam smith tarafından, an inquiry into the nature and causes of the wealth of nations adlı kitabında incelenmiştir. bu kitapta ekonomiye ve piyasaya devletin müdahalesinin en az olması gerektiği savunulmuştur. ancak bu tutum hükümetin kamu mallarıyla ilgili kararı ile tam olarak çelişmektedir. smith ekonomik işleyişin devlet tarafından kontrol edilmeksizin kişilerin kendi ellerine bırakıldığı taktirde elde edilecek sonucun son derece düzenli ve daha eşit bir toplum içinde gerekli olduğunu savunmuştur. bu da kapitalist düzene karşı bir harekete zemin tutmuş ve buna bağlı olarak da merkantalist sisteme karşı bir tepki gelişmiştir. önceleri liberal ekonomistler varlıklı kimseler için feodal ayrıcalık yanlılarıyla aynı fikirleri savunmak, aristokratik geleneklere uymak ve ulusal ekonominin kendi çıkarlarına göre şekillenmesini isteyen kralın haklarını savunmak zorunda kalmıştır. ancak 19. yüzyılın sonlarından itibaren bu zorluklar büyük ölçüde aşılmaya başlanmıştır. günümüzde yaygın bir şekilde liberal ekonomi savunucuları dünya ekonomisi üzerinde etkin bir durumdadırlar.
insanların tüm iş faaliyetlerinin nasıl ve ne şekilde yapılacağının belirlendiği ekonomi bilimi içerisinde farklı görüşler bulunmaktadır. belirli felsefi akımlarla desteklenerek ortaya çıkmış olan bu ekonomik doktrinler gerçek hayatta da karşılık bulduğu takdirde daha da geliştirilerek sistematik bir hale gelmektedir. ekonomik liberalizm ya da liberal ekonomi olarak bilinen görüş de bu doğrultuda ilerleyen bir anlayışın ortaya çıkmasını sağlamaktadır. “bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler.” sözleri ile hatırlanan liberal ekonominin temel görüşü tüm ekonomik örgütlenmelerin ve ekonomik kararların bireyleri esas alarak ortaya çıkarılmasıdır. özel mülkiyetlere, özel girişimlere destek vermeyi benimserken aynı zamanda devlet müdahalesini de tamamen kaldırmak ya da en aza indirmek amaçlarını içeren bu politika serbest ticaret ve açık pazar ilkelerine olan desteğiyle ekonomide devlet rolünün ön planda olduğu korumacılığa, merkantilist politikalara karşı durmaktadır.
aslında herkesin anlayabileceği kadar basit birşey olmasına rağmen nedense kimsenin anlamadığı ekonomidir. liberal kelimesinden de anlaşılacağı üzere karar alıcıların birey olduğu, negatif özgürlük, özel mülkiyet ve piyasanın yani gönüllü mal ve hizmet takaslarının yasaklanmadığının bir ekonomik sisteminin varlığını ifade eder.
karar alıcıların birey olması şunu ifade eder: hangi ürünü ya da hizmeti sunacağınıza, hangisini alacağınıza siz karar verirsiniz. herhangi bir merkezi karar organı, sizin neyi tüketeceğinize ya da üreteceğinize karar vermez. örneğin uluslararası politikalarımızın rezalet durumu nedeniyle yabancı turist gelmeyince sizi yurtdışı tatiline gitme kararı almaktan alıkoymak için yurtdışına tatilere gideceklerden vergi alınsınderseniz, bireyin karar almasına müdahil olmak istiyorsunuz demektir. bu isteğiniz gerçekleştirilirse ortada bir liberal ekonomi yoktur. vestel'in ithal telefonlar için vergi talep etmesi de benzer bir durumdur.
ekonomide negatif özgürlük ise şunu ifade eder: kimse sizin ürününüzü veya hizmetinizi almak zorunda olmadığı gibi kimse size zorla ürün ya da hizmet satamaz. kimseyi zorla bir işte çalıştıramazsınız, kimse sizi bir işte zorla çalıştıramaz. bunun aksi olan "pozitif özgürlük" tanımı ise, piyasada bazı zorlamaların olabileceğini ifade eder. benimde dahil olduğum bazı liberaller (ki liberallerin büyük kısmı da böyledir sanırım), hastane gibi zorunlu ihtiyaçları gideren hizmetler sunanların hizmet verirken ayrım yapmamak, yani herkese hizmet vermeye "zorlanmak" gibi uygulamalara tabi tutulmasına, yani tüketiciye piyasada bu gibi bir pozitif özgürlük sunulmasına karşı değildir.
özel mülkiyet liberaller açısından, zor ve hile kullanmadan elde edilmiş mülkiyet demektir. marksistlerin yaptığı üretim araçları ve kişisel mülk ayrımını liberaller yapmaz. insanlar göçebelik ve avcı-toplayıcılıktan, tarım ve hayvancılığa ve doğal olarak yerleşik hayata geçme hatasını yaptıkları için özel mülkiyet şart haline gelmiştir. tarım ve hayvancılığa geçişten hata diye bahsetmemin sebebi, dünyanın nüfusu istanbulun nüfusu kadar bile değilken insanlar avcı-toplayıcılıkla çeşit çeşit besinle besleniyor ve çok az çalışıyorlardı. lakin bir şekilde tarım ve hayvancılığa geçildikten sonra insanlar genelde bir iki çeşit besin yetiştirmeye ve bunlarla beslenmeye, o besinleri sağlıklı tutmaya bolca mesai harcamaya başladı. bu besinlerin talan edilmesi ihtimali o kişilerin açlıktan ölmesine sebep olabilirdi. bir aileyi zar zor doyuracak besinler üreten ilkel insan, üretmeyen veya ürettiği ürünler bir şekilde yok olmuş kişilerin saldırısına uğraması durumunda açlıkla yüz yüze kalmamak için ürettiği ürünleri (yani tarlasını) korumak zorundaydı. en çok karıştırılan ise şudur: özel mülkiyet hakkını savunmak, kimse kimseyle birşey paylaşmasın demek değildir. liberal ekonomi dahilinde isteyenler komün yaşamı sürdürebilirler. bir grup insan birlikte üretmek, birlikte tüketmek istiyorlarsa buna engel bir durum yoktur.
ekonomiye katkı sağlamak için yapılan şeyler eski çağlardan beri ürünü gösterilir genelde küçük devletleri büyümek için kullandığı ekonomik sistemler bunu birçok ülke il ve ilçede gördüğümüz liberal ekonomik sistemler birçok yöntemi vardır bunları araştırarak öğrenebiliriz bunları öğrenmek için birçok yöntem izle vardır bu ingiltere almanya fransa gibi küçük büyük devletleri büyümek için kullandığı yöntemdir ekonomiyi rahatlatır ve derin bir nefes aldır ekonomiye için iyi bir yoldur ekonomi önemli bir şeydir devletlerin büyümesi için gereklidir bu yüzden ekonomi ekonomi ekonomi puan devletin devletin kurduğu güzel halk için bir halk bu düzgün olarak devletin büyümesine yardımcı olur ve güçlü bir hak ve topluluk oluşmasını sağlar önemli olan devletin verdiği ve koyu kurallara uymalıdır bu mudur böylece devlet kendini büyütür ve dünya üzerinde önemli bir yer ve ekonomiye sahip olur böylece hayatımıza ve hayatımıza dair birçok şeyi alabiliriz ucuza mal edebiliriz devletimiz güçlü olur başka devletlere muhtaç kalmayız böylece tarım gibi ve elektrik gibi birçok öyle birçok şey öylece ekonomiyi yükseltir yaptığımız çalışmalar bizim geleceğimizi beyler ülkenin geleceği buna göre belirlenir ülkenin iyi ya da kötü olması bu duruma göre hesaplanır ülke iyiyse iyidir kötüyse kötüdür ekonomiye güç yaparsanız devlet kolay kolay yıkılmaz bunu geçmişlerimize göstermiştir ekonominin güçlü olması devletin güçlü olması demektir güçlü olmak için lazımdır ekonomik ekonomik güçlü bir şeydir bu yüzden devlet geçmiş dönemlerde para sıkıntısından dolayı ülkemiz sıkıntılar yaşamıştır hala yaşam hala yaşamaktadır bu yüzden önemli olan devletin nasıl çalışmalar içinde bulunduğu dur para para kazanmak için birçok yolumuz vardır önemli olan doğru yolu bulmaktır size sorun var diye girin sarı var yapın doğru yola para şu an günümüzde çok önemli bir şeydir bir aldığımızı bile alamıyoruz böylece birçok işimizi ve halledebiliriz para ekonomik para yapar hayatta bizi biz yapar böylece krom ekonomik ekonominin sorununu bilmek devletin ve clear van persie geçenki 3 tane gol attı geldiğime göre ekonomi güzeldir yani bildiğimiz üzere futbolcularda da para çoktur bu da döviz olarak ülkemizde büyük bir katkı yapar vampire boy kırıldığı için aldığı için parası çok
ekonominin bireyci hatlarla orgutlenmesini ve ekonomik kararların alınmasını ifade eder her zaman piyasa ekomemesine uretim araclarına ozel mulkiyet destek icerir
16. yy da ortaya çıkmıştır. en basit şekliyle ekonomik kararların bireyler tarafından alınmasını ve özel mülkiyete destekleri içerir.
liberal ekonomi ya da asıl adıyla ekonomik liberalizm bireysel hatlar üzerine kurulmuş bir ekonomik sistemdir. bu da demektir ki ekonomik karaların mümkün olduğu en büyük kısmı kolektif kurum ya da kuruluşlardan ziyade bireyler ya da aileler tarafından verilmelidir. ekonomik liberalizm hareket özgürlüğü gibi bir dizi farklı ekonomik ilkeyi kapsamaktadır ancak söz konusu üretim araçları olduğu zaman serbest ticaret ve serbest rekabet konularında kısıtlamalar olmasını istemezler. liberal ekonomi sermaye mallarının özel mülkiyeti ve serbest piyasa ile ilişkilendirilir. tarihe baktığımız zaman ekonomik liberalizm merkantilizm ve feodalizme bir tepki olarak doğduğunu görürüz. günümüzde ise ekonomik liberalizm aynı zamanda sosyalizm ve planlı ekonomiler gibi kapitalist olmayan ekonomik düzenler de karşı olan bir sistem olarak gözükmektedir. liberal ekonomi aynı zamanda korumacılık ile de zıt düşmektedir. zira liberal ekonomi serbest piyasayı ve serbest ticareti desteklemektedir. tüm bu esasları temel alarak yürütülen ekonomik sisteme liberal ekonomi adı verilir.
ekonomik liberalizm, ekonominin bireyci hatlarla örgütlenmesini ve ekonomik kararların bireyler tarafından alınmasını ifade eder.kavram, farklı ekonomi politikalarından oluşmakla birlikte her zaman piyasa ekonomisine ve üretim araçlarında özel mülkiyete destek içerir. genellikle refah kapitalizmi, devlet kapitalizmi veya karma ekonomiler gibi kapitalizmin alternatif formları lehine konumda bulunan sosyal liberalizm ve sosyal demokrasi gibi ideolojilerle bağdaşmaz. serbest ticaret ve açık pazarlara sunduğu destek sebebiyle korumacılık ile de çelişen ekonomik liberalizm, tarihte merkantilizm ve feodalizme karşı bir tepki şeklinde doğmuştur.tarihsel süreçte kavram, laissez faire görüşünü de kapsayan klasik liberalizmin ekonomik bileşenini ifade etmede kullanılmıştır. devlet müdahalesini baskın işletmelerin çıkarlarına hizmet edeceği, onların lehine piyasayı bozacağı ve dolayısıyla verimsiz sonuçlar doğuracağı gerekçesiyle reddeder. destekçileri herkesin devlet tarafından yönlendirmesi, yönetilmesi yerine kendi ekonomik kararlarını almasının sonucunda giderek artan refahla uyumlu daha eşit bir toplum oluşacağına inanır. günümüzde kavram; klasik liberalizm, neoliberalizm, liberteryenizm ve mali muhafazakarlık gibi bazı muhafazakar okullarla ilişkilidir.ekonomik liberalizm kamu mallarının sağlanması için kamu girişimini destekleyebilir. örneğin adam smith, özel kuruluşlar tarafından sağlanamayacağını düşündüğü yollar, kanallar, limanlar, okullar ve köprüleri kurma gibi görevleri devletin sunması gerektiğini savunmuştur. bir başka örnekse hayek'tir. hayek de yollar, eğitim, tiyatrolar, spor alanları gibi hizmetleri devletin sunması gerektiğini savunur. ancak bu görüşler liberteryenizm gibi sınırları keskin, bağlantılı ideolojilerde tartışmaya açıktır. örneğin modern liberteryenizmde devletin rolü askeriye, polis, yargı ve yasamadan ibarettir. devlet herhangi bir kamu malı sunma gibi görevi yoktur.
bireylerin tüm iş ve niş faaliyetlerinn nasıl ve ne şekilde yapılacağının belirlendiği ekonomi bilimi içersinde birbirinden farklı olan pek çok görüş ulunmaktadır. belirli felsefi akımlarla deteklenerek ortaya çıkmış olan bu ekonomik doktrinler gerçek hayatta da karşılık bulması halinde daha da ciggi bir gelşme göstererek sistemik bir hale gelim kazanmıştır. ekonomik liberalizm ve yahut da liberal ekonomi olarak bilinnen görüs de aynı bu bağlamda ortaya çıkmıştır bu ekonominin aslında bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler sözleri ile aklımıza kazınmış olduğunu da söylemek kesinlikle yanlıl olmaz. temel görü ise ekonomik örgütlenmelerin ve ekonomik kararların bireyleri esas alarak ortaya çıkmasıdır. özel mülkiyetlere. özel girişimlere destek vermeyi benimserken aynı doğrultuda da devet mmüdeahalesi ile de tamamen kaldırmak ya da olabilecek en az düzeye indirmek amaçlarını kapsarayan bu politki görü serbest ticaret ve açık pazar ilkelelrine ola desteğiyle ekonimde devlet rolünün ön planda olduğu korumacılığa, merkantilist politikalara karşı durmaktadır.
genel olarak baktığımızda bütü dünyada genel bir görüş kabulu sağlanaan bu ekinimo politikası hakkında detaylı bir inceleme yağıldığında bölgeselve yahut yöresel pek çok alt alanalra ayrılaarak dallandığını görmekteyz. asıl olarak devlet etkisisnnn ne ölçüde gerekli olduğu ve ne noktada tutulması gerektiği ile ilgili anlaşmazlıkalr sebebiyle birbirinden farklı alt kolalra ayrılan bu ekonomik politik görüşte tabii ki benzer yaklaşımlar içeren durumlar da söz konusu olmmuşır. bunlar arasında en çok göze batanlardan biriside tabii ki devletin müdehalesin ndaha çok rant yaratak söz konusu olacağı için devletin bu alandan çeilerek piyasayı serbest halde bırakması fikridir. liberal ekinonmilerdetüm bireylerin ve işletmelerin ekonomik kararklarını tamamen kendi insiyatiflerinden alması beklemekte ve bu sayede refah düzeyi bekleninlen de daha yüksek olması için bir çaba gösterilmekte ve b yönde bir beklenti içerisine girlmektedir.
toplumun geneline bakılarak avantaj saplayaak hizmetlerin sunulmasının dışında devlet rolünün ortadan kaldırılası destekleyen bu görüş hala daha bazı ülkeler tarafından uygulanma ve kimi uzmanlar rafidan da desteklenmeye devam etmektiedir günümüzde. özellikle de dünya tarhinin yaşadığı en büyük krizlerden biri ola 1929 büyük bunalımdan sonra devletlerin rolunun en aza ierek önem kazanması bu fikrin ortaya çıkmasıd aönemli bir rol oynamıştır.
serbest piyasa ve açık pazar koşullanrını koruyor olmasına rağmen devletin özellilke de ekonmideki rolünü ve daha geniş yer buan bir fikir olmaktadır. bu fikirlerden gelisem modern liberteryenizm olarak bahsedilmete ve bugün de gençler tarafından da desteklenen ve bir çok ekonimiost taraından da eliştirimlmeye haen daha devam edilmek ile birlikte bazı ülkeleren de hala dahah tercih ettiği bir ideoloji olarak ölmeyeen özelliği ile birlikte günümüzde varlığını sürdürebilmektedir. geçen yıllar içinde saygınlık kazanmıştır......
liberal ekonomi kapitalizm için uygun onun için yapılmış bir ekonomik durumdur.
19. yüzyılda liberalizm terimi ile ortaya çıkmıştır.
liberal ekonomi serbest bireysel ticarete dayanan ekonomidir. ve 16 . yüzyıllarda ortaya çıkmıştır.
ekonomik liberal ekonominin bireyici hatalarla örgütlenmesini ekonomik kararların bireysel tarafından alınmasını ifade eder. ekonomi politikalarından çalışmakla birlikte her zaman piyasa ekonomisine ve ereteam araçlarında destek içerir.
insanların tüm iş faaliyetlerinin nasıl ve ne şekilde yapılacağının belirlendiği ekonomi bilimi içerisinde farklı görüşler bulunmaktadır. belirli felsefi akımlarla desteklenerek ortaya çıkmış olan bu ekonomik doktrinler gerçek hayattada karşılık bulduğu takdirde dahada geliştirilerek sistematik bir hale gelmektedir. ekonomik liberalizm yada liberal ekonomi olarak bilinen görüşde bu doğrultuda ilerleyen bir anlayışın ortaya çıkmasını sağlamaktadır. "birakiniz yapsinlar birakiniz geçsinler" sözleri ile hatırlanan liberal ekonominin temel görüşü tüm ekonomik örgütlenmelerin ve ekonomik kararların bireyleri esas alarak ortaya çıkarılmasıdır. özel mülkiyetlere özel girişimlere destek vermeyi benimserken aynı zamanda devlet mğdahalesinide tamamen kaldırmak yada en aza indirmek amaçlarını içeren bu politika serbest ticaret ve açık pazar ilkelerine olan desteğiyle ekonomide devlet rolünün ön planda oldugu kurumacılıga merkantilist politikalara karşı durmaktadır ve 19 yüzyılın sonlarında ortaya çıkmıştır.
serbest ticarete dayanan bir ekonomi modelidir.16.yy cikmistir
serbest ticarete ve ozgur mal dolasimina dayanan bu yaklasim 16. yuzyil avrupasina dayanir. kurucu teorisyeni adam smith tir
liberal ekonomi aslında kapitalist sistemle paralel bir sistemdir . liberal ekonomide kararları kişiler verir ve kişilere bağımlı bir ekonomi şeklidir. bence kötü niyetli kişiler tarafından çok açık bir ekonomi şeklidir. ekonomi bireyler üzerinden ilerler ve pazarlar bu şekilde oluşturulur. liberalizm atatürkünde bir zamanlar üzerinde durduğu bir sistemdir. aslında kişisel kararlar doğru verilirse dünyada huzur getirebilecek sistem de olsa açık ekonomi
insanların tüm iş faaliyetlerinin nasıl ve ne şekilde yapacağını belirlediği ekonomi içerisinde farklı görüşler bulunmaktadır. belirli felsefi akımlarla desteklenerek ortaya çıkmış bu ekonomik doktrinler gerçek hayatta da karşılık bulduğu takdirde daha da geliştirilerek sistematik bir hale gelmektedir. ekonomik liberalizm yada liberal ekonomi olarak bilinen görüş de bu doğrultuda ilerleyen bir anlayışın ortaya çıkmasını sağlamaktadır. bırakınız yapsınlar bırakınız geçsinler. sözleri ile hatırlanan liberal ekonominin temel görüşü tüm ekonomik örgütlenmelerin ve ekonomik kararların bireyleri esas olarak ortaya çıkarılmasıdır. özel mülkiyetlere özel girişimlere destek vermeyi düşünürken aynı zamanda devlet müdahalesini de tamamen kaldırmak yada en aza indirmek amaçlarını içeren buy politikaya serbest ticaret ve açık pazar ilkelerine olan desteğiyle ekonomide devlet rolünün ön planda olduğu korumacılığa merkantilist politikalara karşı durmaktadır.
tüm dünyada geniş kabul görülen bir noktaya gelmiş olan liberal ekonomi de kendi içinde farklı liberal ekonomi politikaları ile değerlendirilmekte ve uygulanmaya devam etmektedir. daha çok devletin mücahadelesinin ne noktada olması
libaral kelimes14. yüzyıldan beri kullanılmaktadır ama çok çeşitli anlamlara gelmektedir latince liber özgür insan sınıfı yani ne serf nede köle olan insan anlamına gelmektedir liberal fikirler avrupada feodalizmin çöküşü ve onun yerine gelişen bi piyasa toplumunun veya kapitalist toplumunbir sonucu olarak ortaya çıktı
bu ekonomi ülkemizde de kullanilan en yaygin adiyla serbest piyasa ekonomisidir