bundan 64 yıl önce 1954 yılında fransız sömürgesi olan cezayir. bağımsızlık mücadelesini kazanarak kendini kurtardı.
cezayir bir fransız sömürgesi olduğundan bağımsızlık savaşı, fransız işgaline karşı ulusal kurtuluş cephesi önderliğinde gelişmişti.bağımsızlık bir kent gerilla savaşı sonucunda kazanıldı. bu tarihler 1954-1961 yılları arasında gerçekleşmiştir
fransa osmanlı toprağı sayılan cezayir eyaletini fiilen işgal etmiş ve tam bir sömürge sistemi kurmuştur. fas ve tunus'tan farklı olarak cezayir'e ayrı bir önem fransa 1956 yılında bu iki yere bağımsızlık vermiş fakat cezayir konusunda öyle davranmamıştır. cezayir bağımsızlık savaşının ilk meşalesini yakan 1931 yılında abdülhamid bin badis tarafından cemuyet'u-ulemai'l-müslimin ile 1936 yılında messali hac tarafından kurulan cezayir halk partisi idi. bunların ilki islam ikincisi ise siyasi eğilimden bahsediyordu. her ikisininde amacı cezayir'in bağımsızlığı ve avrupa ülkeleri ile eşit şartlara sahip olmaktı. 2. dünya savaşı esnasında ve sonrasında çıkan hava cezayir halkındaki bağımsızlık ruhunun canlanmasına sebep oldu. 2. dünya savaşının bitmesinden sonra setif'te gerçekleştirilen kutlamada cezayir bayrağı açanların üzerine ateş açılmış ve 40 kişinin ölmesine sebep olmuştur. güvenlik güçlerinin kargaşa içinde ateş açmaya devam etmesi binlerce insanın hayatını kaybetmesine yol açtı daha sonra ise bağımsızlık yanlısı liderlerin messali hac başta olmak üzere pek çok kişi tutuklandı ve bu amaçla açılan cemiyetler kapatıldı. bu durum cezayir halkının durumu daha da kötüleştirmesine yol açtı. ülkede habersiz bir şekilde bağımsızlık örgütleri açılmaya başladı, henüz fiil direnişe geçmeyen bir milli harekat ortaya çıktı. bu durum gören fransa 1947 yılında yenilikler getirdi ama çok bir fark yaratmadı. bir süre sonra cezayir ordusu hareket geçti bununla birlikte fransız asıllı cezayir'lilirde hareket geçti ve oas örgütü kuruldu. 2 yıl boyunca bu örgüt ile cezayir'in bağımsızlığı engellenmeye çalışıldı fakat referandum ile bağımsızlık tanındı. 1962 yılında yapılan referandum ile cezayir'in bağımsız olması için oy daha fazla çıktı ve 4 gün sonra bağımsızlık ilan edildi.
fransa osmanlı toprağı sayılan cezayir eyaletini 1830 yılında fiilen işgal etmiş ve burada tam bir sömürge sistemi kurmuştur. f
cezayir bağımsızlık savaşı, cezayirli müslüman araplar ile avrupalı cezayirlilerin arasındaki sürtüşmenin, 130 yıllık koloni yönetimine karşı bir isyana dönüşmesiyle başladı. demokratik özgürlüklerin zaferi hareketi (mtld) adını alan cezayir halk partisi 1950'de fransız yönetimine karşı eylemlere başladı. 1952'de önemsiz bir suçtan yargılanan ferhat abbas'ın davası yönetimi hedef alan bir propaganda aracına dönüştü. mtld ve cezayir ulema cemiyeti yöneticileri de arap devletlerinden destek sağlama çabalarını yoğunlaştırdı.messali hac'ın önderliğinden hoşnut olmayan bir grup gencin oluşturduğu ulusal kurtuluş cephesi'nin (fln) 1 kasım 1954'te betna ve aures'te başlattığı ayaklanma yoğun bir tutuklama kampanyasına yol açtı. ertesi yıl ayn abid'de ve el-alia madenlerinde patlak veren ayaklanma, avrupalılara yönelik bir kıyım hareketine dönüştü; yönetim buna idamlarla karşılık verdi. 1956'da fransa'da iktidara gelen hükümetin valiliğe atadığı robert lacoste, direnişi zorla bastırma politikasına yöneldi. ülkenin iç kesimlerinde giderek denetimi sağlayan fln'nin etkisini kırmak amacıyla cezayir'e 500 bin kişilik bir fransız ordusu gönderildi. bu sırada daha önce silahlı mücadeleye karşı çıkan milliyetçi önderlerin çoğu fln'ye katılmaya başladılar.bağımsızlığına yeni kavuşan fas ve tunus'un cezayir sorununa bir çözüm bulmak amacıyla 1956'da görüşmeye çağırdığı cezayirli önderlerin yakalanarak hapse atılması, ayaklanmanın daha da genişlemesine neden oldu. ertesi yıl direnişçiler şiddet eylemlerine başladı. cezayir'e gönderilen fransız paraşütçü birlikleri bu girişimleri engelledi ve yoğun işkence uygulaması başladı. direnişçilerin sızmalarını engellemek amacıyla cezayir'in tunus ve fas sınırına dikenli tel örgüler çekildi. bu engelin gerisinde kalan 30 bin kişilik cezayir ordusunun saldırılarını sürdürmesi üzerine, fransızlar şubat 1958'de bir tunus sınır köyünü bombaladı. bu olay fransa - tunus ilişkilerinin gerginleşmesine ve birleşik krallık ile abd'nin ara buluculuk girişimlerine yol açtı.nisan 1958'de tanca'da toplanan mağrip birliği kongresi'nde alınan bir kararla cezayir cumhuriyeti geçici hükümeti (gpra) oluşturuldu. bu sırada avrupalı cezayirlilerin fransa ile birleşme amacıyla yürüttüğü mücadele de kızıştı. gerginliğin fransa'da yol açtığı bunalım sonucunda geniş yetkilerle iktidara gelen charles de gaulle, cezayirli fransızların baskısına karşın, soruna siyasi bir çözüm bulmaya yöneldi. arap devletleri ile sosyalist ülkelerden destek gören gpra ile mayıs 1961'de resmi görüşmelerin başlamasından sonra, fransız göçmenlerin kurduğu gizli ordu örgütü (organisation armée secrète, oas) sivil halka yönelik acımasız şiddet eylemlerine girişti. altı aylık bir aradan sonra yeniden başlayan görüşmeler 18 mart 1962'de anlaşmayla sonuçlandı. geçici bir hükümetin gözetiminde yapılacak bir referandumda onaylanmak koşuluyla, cezayir'in bağımsızlığı tanındı.
cezayir'in fransız işgalinden kurtulup bağımsızlıgini kazandığı savaştır. sekiz yıl gibi uzun bir süre sürmüştür ve cezayir çok ağır kayıplar vermiştir.
fransızlara karşı verilen ve karşılığında büyük hayat,can kayıplarının çok olduğu ama sonucunda zaferle sonuçlanan savaştır.
cezayirin 132 yıllık fransız sömürgesini sonlandırarak bağımsızlık mücadelesine başlamasının üzerinden 64 yıl geçti cezayir fransanın 1830 larda başlayan sömürgeci işgaline karşı 1 kasım 1954 te bağımsızlık mücadelesine başladı fransanın yıldırma çabalarına karşı koyan cezayir sekiz yıl süren ve 1.5 milyon kişinin canına mal olan çetin mücadelesi sonucu bağımsızlığını kazandı fransa daha önce osmanlı egemenliği altında bulunan cezayiri 1830 yılında işgal etti kuzey afrikadaki diğer sömürgelerin aksine cezayiri topraklarına katan paris bir milyona yakın yerleşimci göndererek kalıcılığını pekiştirdi iki dünya savaşı ve diğer askeri operasyonlarında daha fazla özerklik vaadiyle fransanın deniz aşırı topraklarda silah altına aldığı cezayirliler ülkelerine döndüklerinde ikinci sınıf vatandaş olarak muamele görmeye devam etti cezayirlilerin eşit şartlarda siyasi temsil çabalarıda kanlı biçimde bastırıldı cezayirin bağımsızlık oluşumu ulusal kurtuluş cephesi 1 kasım 1954 te fransızlara karşı bağımsızlık mücadelesini yayımladığı bağımsızlık bildirgesi ve sömürgecilere karşı ayaklanma çağrısıyla başlattı fransa ise bu çağrıya daha fazla asker yığarak karşılık verdi ukc 1956-57 yılları boyunca fransanın sömürgeci askeri hedefleri ordu devriyelerini polis karakollarını iletişim ve ulaşım hatlarını hedef alan birçok eylem gerçekleştirdi ukc mısırın başkenti kahireden tüm cezayirlilere bağımsız demokratik cezayir devletinin kurulması için fransızlara karşı ayaklanma çağrısı yaptı fransızların titzlikle topraklarına entegre ettiği cezayiri kaybetmek parisin ve cezayirde ikamet eden bir milyonun üzerindeki fransız yerleşimci diğer adıyla kara ayak tarafından tahayyül edebilecek bir durum değildi dolayısıyla fransa ordusuyla ukcnin eylemlerine şiddet vebaskıyı arttırarak karşılık verdi paris yönetimin cezayirde başvurduğu şiddet yıldırma ve işkence yöntemleri yerel düzeyde cezayirlilerin ukc arkasında saflarını sıklaştırdı ve cezayirin bağımsızlık mücadelesine uluslararası desteği beraberinde getirdi cezayir savaşı fransada yönetimi yorgun düşürdü pariste 1958 yılında hükümet devrildi ve fransanın dördüncü cumhuriyeti sona erdi beşinci cumhuriyetin başına mayıs 1958te fransanın 2 dünya savaşı lideri general charles de gaulle geçti fransa ve cezayir tarafından memnuniyetle karşılanan de gaulle ün ocak 1960 da ukc ile müzakerelerini başlattığı haberi afrikadaki fransız yerleşimcilerin tepkisine yol açtı fransız ordusu içinden bir grubun nisan 1961de general de gaulle e karşı darbe girişimi başarısız kaldı fransa ve ukc sekiz yıllık savaşın ardından mart 1962de evian barış anlaşmasını imzaladı ancak fransız ordusu destekli yerleşimci kara ayak örgütleri cezayirdeki sivillere saldırılarını sürdürdü cezayir sekiz yıllık mücadelesinin ardında temmuz 1962 de gerçekleştirilen referandumda yüzde 99,72 evet ile bağımsızlığına kavuştu ülkede sekiz yıl boyunca süren insanlık dışı savaşta yaklaşık 1,5 milyon cezayirli hayatını kaybederken milyonlarca insan yerinden oldu
cezayir bağımsızlık savaşı cezayirli müslüman araplar ile avrupalı cezayirliler arasında olmuştur 1954 olmuştur
cezayir bağımsızlık savaşı 1954 yılında fransa'nın emperyalizmine karşı bir grubun başlattığı mücadeledir. küçük bir kar tanesi gibi çığa dönüşerek büyük bir mücadeleye neden olmuştur. emperyalizme karşı verilen bu büyük savaş diğer sömürge devletleri birer umut ışığı olmakla beraber, cezayir devleti'nin kurulmasına neden olmuştur.
fransa'ya karşı yapılan bağımsızlık savaşıdır.yil 1954.
cezayir'in 132 yıllık fransa sömürgesi sonlandırarak bağımsızlık mücadelesine başlamasının üzerinden 64 yıl geçti.
cezayir fransa'nın 1830'da ara başlayan sömürgeci işgaline karşı 1 kasım 1954'te bağımsızlık mücadelesine başladı fransa'nın yıldırma çabalarına karşı koyan cezayir 8 yıl süren ve 1.5 milyon kişinin canına mal olan çetin mücadelesi sonucu bağımsızlığı kazandı.
fransa daha önce osmanlı egemenliği altında bulunan cezayiri 1830 yılında işgal etti kuzey afrika'daki diğer sömürgelerinin aksine ceza yeri topraklarına katan paris bir milyona yakın yerleşimci göndererek kalıcılığını pekiştirdi
2 dünya savaşı ve diğer askeri operasyonlarında daha fazla özerklik vaadi ye fransa'nın denizaşırı topraklarda silah altına aldığı ceza yediler ülkelerine döndüklerinde 2. sınıf vatandaş olarak muamele görmeye devam etti cezayirlilerin eşit şartlarda siyasi temsil çabaları da kanlı biçimde bastırıldı
(((bağımsızlık fitili ateşleniyor))):
cezayir bağımsızlık oluşumu ulusal kurtuluş cephesi(ukc) 1 kasım 1954'te fransızlara karşı bağımsızlık mücadelesini yayınladığı bağımsızlık bildirgesi ve sömürgecilere karşı ayaklanma çağrısı ile başlattı fransa ise bu çağrıya daha fazla askeri irak karşılık verdi
ukc 1956-57 yılları boyunca fransa'nın sömürgeci askeri hedefleri ordu devriyeleri ne polis karakollarını iletişim ve ulaşım hatlarının hedef alan birçok eylem gerçekleştirildi
ukc mısır'ın başkenti kahire'den tüm cezayirlilere bağımsız demokratik cezayir devletinin kurulması için fransızlara karşı ayaklanma çağrısı yaptı
(((4 cumhuriyet sona erdi)))
fransızların titizlikle topraklarına entegre ettiği cezayı yere kaybetmek paris'in ve cezayir'de ikamet eden 1000000 üzerindeki fransız yerleşimci diğer adıyla karaayak tarafından dahil edilebilecek bir durum değildir dolayısıyla fransa ordusu ile ukc eylemlerine şiddet ve baskı arttırarak karşılık verdi
paris yönetiminin cezayir de başvurduğu şiddet yıldırım'a ve işkence yöntemleri yerel düzeyde cezayirlilerin ukc arkasında saflarını sıkıştırdığı ve cezayir'in bağımsızlık mücadelesine uluslararası desteği beraberinde getirdi
cezayir halkının 100 küsür yıldır onu sömüren fransa'ya karşı başlattığı bağımsızlık savaşıdır. 1954'te başlamış ve sonuçta fransa cezayir'e bağımsızlığını vermek zorunda kalmıştır.
cezayirli müslüman araplarla cezayirli fransız koloniyeller arasında gerçkleşen sürtüşme sonucunda oluşmuştur. 130 yıllık fransız sömürgesine bir başkaldırıdır. 8 yıl boyunca iç savaşla uğraşmışlardır.
cezayirin 132 yıllık framsiz sömürgesini sonlandırarak bagimsiz mücadelesine başlamasının üzerinden 64 yıl geçti. cezayir fransanın 1830 lu yillarda baslayan sömürge savaşlarına başlamasına 1 kasım 1953 yıllarında baslayarak bağımsız mucadelesine başlamıştır.
fransa'nın cezayiri yıldırım basına karşı yapılan savaşta cezayir halkının 8 yil suren 1.5 milyon insanın ölümünden sonra bağımsızlığı elde etmiştir.
hiçbir bilgim yok amaa araştırmak isterim merak ettim açıkcası
132 yıl süren fransa sömürüsüne bir dur demek ve özgürlüklerini kazanmak adına 64 yıl önce yapılan bağımsızlık savaşıdır
1954 te fransızlarla yaptığı önemli bir savaştır bu savaş ile bağımsızlıklarını kazanmıştırlar
cezayirın 132yıllık fransız sömürüsü sollandırarak bağımsızlık mücadelesine başlamasının üzerine 64 yıl geçti fransa daha önce osmanlı egemenliği altında bulunan cezayirı1830yılında işgal etti
132 yıllık fransız sömürgesini ortadan kaldırmak için yapılan savaşın adıdır . yıl 1954 te başlayan bu ayaklanmalar sransanın karşı gelmesine rağmen cezayirin bağımsızlığını kazanmasıyla sın bulmuştur. 1954 te başlayan ayaklanmalar 1962 ye kadar süren diplomasilerle devam etse de 1962 de evian barış anlaşmasıyla son bulmuştur. fransa kuzey afrikada senegal gibi mali gibi birçok ülkeyi sömürge haline getirip üzerinden bir sürü gelir elde etmiştir. fransada yaşayan bir çok cezayirli hatta fransa nüfusun bir kısmı çoğunlukta bu sayede müslümandır. cezayirli fransızlara örnek zinedine zidane dir . her ne kadar fransa milli takımı için oynasa da cezayire olan yardımları iyi bilinir. fransanın afrikanın kuzeyini hala çok istediği 1962 den sonra da ayaklanmalara sebep olduğu bu yüzden cezayirde sorunlar olduğu da haberlerde görülüyor