beni ahmer devleti:
muhammed bin yusuf (ibnü'l ahmer) tarafından gırnata'da 1238 yılında "emir'ül müslimin" unvanıyla bu devleti kurmuştur.
nasriler hanedanı tarafından kurulmuştur.
endülüs emevileri'nin yıkılmasıyla beraber ispanya'da kurulmuş olan son islam devleti'dir.
başkent gırnata kentidir.
yapılan bilimsel hareketler rönesans hareketine sebep olmuştur. bu dönemden günümüze gelen en önemli eser "el hamra sarayı" dır. gırnata kentinde yer almaktadır. bu saray savunma ihtiyacını karşılamak amacıyla kale biçiminde yapılmıştır. el hamra sarayı kırmızı tuğla ve kiremit biçiminde yaygın olarak kulşanıldığı için bu ismi almıştır.
aragan ve karstilya, katolik hristiyan birliğince yıkılmıştır.
ispaya'da yaşayan müslüman ve yahudi nüfus katoliklerin baskısından ikinci bayezıt döneminde oruç ve hızır reis( barbaros) tarafından kurtarılmışlardır. bölgeden alınan yahudiler izmir ve istanbul illerine yerleştirilmişlerdir.
ispanya'daki müslümanlar, hristiyanlığa karşı murabıtlar, muhavvidler, merinivilerce himaye edilmişlerdir.
ikab savaşı'nda kastilya krallığı'na mağlup olan muhabbidlerin endülüs'teki hakimiyeti zayıflamıştır.
hristiyanların hakimiyetindeki müslümanlara mücedden denirdi.
ispanya'da müslümanlığı kabul eden yerli hristiyan halka muvelledun denirdi.
ispanya'da hüküm süren kastilya kralı endülüs etkisinde kalmıştır. sarayında islam izlerine yer vermiş kendisini de " iki milletin imparatoru" ilan etmiştir.
müslümanları endülüs bölgesinden atma düşüncesine "reconguistion" denir.
1492 yılından somra hristiyan krallıkların hakimiyetinde yaşayan müslümanlara morisko adı verilmiştir.
kastilya krallığı 1609 yılından itibaren müslümanları sürgün etmiştir.