avrupalılar islam medeniyetini yakından tanıdı, faydalandılar. önyargılar yıkıldı. avrupada kültür hayatı canlandı. islam dünyası tarafındn bilinen kağıt pusula, barut , matbaa gibi değerler avrupaya taşındı. müslüman bilim adamları tarafından geliştirilen logaritma, cebir ve ayrıca satranç haçlı seferleri sonucunda avrupaya geçti. tüm bu bilgi ve birkimler avrupaya taşınmasıyla rönesans reform sayesinde aydınlanma çağına geçiş daha da kolaylaşmıştır.
haçlı seferi sonunda reforma, rönesansa ve coğrafi keşiflere katkı sağlanmıştır.
avrupalılar kağıt ve matbaayı öğrendiler. bunları orada geliştirdiler. yeni eserler yazdılar, yeni eserler bastılar.