göller karalar karalar üzerinde çeşitli etkenlerle oluşmuş çukur yerleri sularla dolması ile oluşan denizde doğrudan bağlantısı olmayan durgun su kütlelerine göl denir göller büyüklükleri derinlikleri sularının özelliğine ve çanaklarının oluşum şekli bakımından farklı özelliklere sahiptir yeryüzündeki göllerin en büyüğü hazal gölüdür türkiye yüzölçümünün yaklaşık yarısı kadar alan kaplayan bugün bu gölün yüzeyi deniz seviyesine altındadır ve suyunun tuzluluk oranı fazladır buna karşın dağların üst kısımlarına kısımlarında yer alan büyük ölçekli haritalarda bile görülmeyecek kadar küçük göllerde bulunmaktadır göller derinlikleri yönünde de farklılıklar gösterir derinliği 1740 metre olan göller baykal gölü bulunduğu gibi derinliği cemile ifade edilen günlerde bulunmaktadır bazı göller ise kurak dönemlerde tamamen kurumaktadır göllerdeki farklılıklardan biri de sıcaklıkları dır göllerin sıcaklığını etkileyen etmenleri başlıcaları enlem yükseklik ve beslendikleri kaynaklardır kutuplara gidildikçe ve yükseklere çıkıldıkça göl sularının sıcaklık değeri azalmaktadır buna karşın yüksek enlemlerde ve yüksekliği fazla olan alanlarda bulunduğu halde sıcak su kaynakları ile beslendiği için sıcaklığı yüksek olan göllerde bulunmaktadır göllerin tuzluluk değerleri arasında da önemli farklılıklar vardır buharlaşmanın çok olması yağışın az olması ve göl çanağının kolay çözünen kayaçlardan meydana gelmesindeki tuzluluk oranını arttırmaktadır bu nedenle bazı göllerin tuzluluk oranı çok fazladır örneğin kapalı bir hafızada yer alan lut gölü'nün tuz oranı yüksektir buna karşı buna karşın buharlaşmış az yağış fazla az ya ışığın fazla olması gölde çıkan bir akarsuyun bulunması göldeki tuzluluk oranının az olmasına neden olmaktadır dışarıya akıntısı olan superior gibi kuzey amerika'daki göllerin tuz oranı azdır göller oluşumlarına göre göre doğal ve yapay olmak üzere ikiye ayrılır ektonik göller yer kabuğu hareketlerine bağlı olarak çökme ve kıvrılmayan olmayan yerlerde çanaklar oluşmaktadır bunlardan bir kısmı sularla dolu olarak gün haline gelmiştir bu tür göllere tektonik göller denir hazar baykal tanganyika malawi ve lut gölleri tektonik göllerin örneklerindendir volkanik göller volkanik olaylar sonucunda meydana gelen çanakların başlıcalarını kriter kaldera ve maar adıdır bu çanakların suyla dolması sonucunda meydana gelen göllere volkanik göl denir japonya endonezya yeni zelanda abd türkiye ve italya bu tür göller göller rastlanmaktadır karstik göller kolay çözünen kayaçların bulunduğu yerlerde çözünme sonucunda çeşitli büyüklüklerde çanaklar oluşmaktadır obruk dolin uvala uvala ve polye bu tür çanakların başlıcaları başlıcalarıdır bu çanaklarda meydana gelen göllere karstik denir bu tür göllerin tip örneklerine arnavut karadağ ve hırvatistandan yaygın olarak rastlanmaktadır türkiye'de obruk göllerinin tipik özelliklerini rastlanmaktadır buzul gölleri buzul aşındırmasıyla meydana gelen çanaklarda suların birikmesiyle oluşan göllere buzul gölleri denir bu tür gölle