iki veri grubunun aritmetik ortalamalarının eşit olması veya birbirine çok yakın olması durumunda veri gruplarında yer alan çok küçük ve çok büyük olan değerlerin, verilerin dağılımını etkilemesidir. bu durumda verilerin düzgün bir dağılım gösterip göstermediğini belirlemek için açıklık, çeyrekler açıklığı gibi merkezi yayılma ölçülerine bakılır. açıklık ve açık olmayan çeyrekler değerleri, veri gruplarının üst ve alt bölgelerinde yer alan verilerin yayılımını etkileyen değerler hakkında yeterli bilgi vermediği zaman, merkezi yayılma ölçüsü olan standart sapmayı hesaplamamız gerekir. standart sapma, verilerin aritmetik ortalamaya göre nasıl bir yayılım gösterdiğini bize anlatır. standart sapma şu şekilde hesaplanır. verilerin aritmetik ortalaması bulunur, daha sonra her bir veri ile aritmetik ortalama arasında fark belirlenir, bulunan bu farkların her birinin karesi alınıp elde edilen sayıları toplarız. topladığımız sayılar veri sayısının 1 eksiğine bölünür ve bölümün karekökü bulunur bu şekilde standart sapmaya ulaşılır.