adalet ağaoğlu, 13 ekim 1929 tarihinde ankara, nallıhan’da doğmuştur. babası hafız mustafa sümer’dir. dört çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu ve tek kızıdır. ilkokulu nallıhan’da okudu sonra 1938 yılında ankara’ya taşındılar. ortaokul ve liseyi ankara kız lisesi’nde tamamladıktan sonra 1950 yılında ankara üniversitesi dil ve tarih-coğrafya fakültesi’nin fransız dili ve edebiyatı bölümünden mezun oldu.
ilk defa 1946 yılında ulus gazetesinde tiyatro eleştirileri yayımlayarak yazarlığa başladı. 1948-50 arasında kaynak dergisi’nde şiirleri yayımlandı.
açılan bir sınavla ankara radyosu’na girdi. 1951-1970 yılları arasında burada ve kuruluşundan sonra trt’de çeşitli görevlerde bulundu. kurumun özerkliğine el konulması gerekçesiyle trt radyo dairesi başkanlığı’ndan istifa etti ve 1970′den bu yana yazarlıktan başka bir işle uğraşmadı.
ankara’nın ilk özel tiyatrosu olan “meydan sahnesi”‘nin kurucuları arasında oldu. meydan sahne dergisi’ni çıkardı.
1953 yılında tiyatro konusunda görgü ve bilgisin arttırmak üzere paris‘e gitti. 1953 yılında yazdığı “bir piyes yazalım” tiyatro oyunu 1953′te ankara’da sahnelendi. ilk n yazarlığını sürdürdü. üst üste yazdığı oyunlarla altmışlı ve yetmişli yılların önde gelen oyun yazarlarından oldu.
ilk romanı ölmeye yatmak, 1973 yılında yayımlandı. bu ilk romanından itibaren tüm eserleri yoğun tartışmalara konu oldu. ölmeye yatmak, daha sonra yazdığı bir düğün gecesi ve hayır adlı romanlarla bir üçleme oluşturdu ve birçok ödül kazandı.
adalet ağaoğlu, 1986 yılında (ihd) insan hakları derneği’nin kurucuları arasında yer aldı. ancak temmuz 2005’de ihd’nin tek yanlı ırkçı-milliyetçi bir tutum takındığını belirterek ve “pkk yanlısı politika izliyorlar” diyerek istifa etti.
1983 yılından beri istanbul’da yaşayan adalet ağaoğlu, 1996 yılında ciddi bir trafik kazası geçirdi ve iki yıl hastanede yattı.
adalet ağaoğlu, 1954 yılında mühendis halim ağaoğlu ile evlendi.
ödülleri :
1974 – tdk tiyatro ödülü
1975 – sait faik hikaye armağanı, yüksek gerilim ile
1979 – sedat simavi edebiyat ödülü, bir düğün gecesi ile
1980 – orhan kemal roman armağanı bir düğün gecesi ile
1980 – madaralı roman ödülü, bir düğün gecesi ile
1991 – türkiye iş bankası büyük ödülü, çok uzak çok yakın ile
1992 – lebon kültür merkezi (lebon cinema clup) edebiyat ödülü, ruh üşümesi ile
1995 – cumhurbaşkanlığı kültür ve sanat (edebiyat) büyük ödülü
1997 – aydın doğan roman ödülü, romantik bir viyana yazı ile
adalet ağaoğlu çağdaş edebiyatımızın en başarılı kadın yazarlarından biridir. sedat simavi edebiyat ödülünü almıştır. ayrıca, erdal öz edebiyat ödülüne layık görülmüştür ve orada yaptığı konuşma ile geceye damgasını vurmuştur.
"affedersiniz yaşıyorum."