0

kurtuluş savaşı birinci dünya savaşı'ndan sonra yer yer işgal edilen ülkemizin önce halk tabanında sonra tüm yurt tabanına yaydığı ve kurtuluş savaşı'nı başlatmasıyla birçok muharebe meydana gelmiştir. bu zamanda öncelikle kuvay-ı milliye birlikleri oluşturulmuştur. amaç bölgesel kurtuluşu sağlamaktır. kuvay-ı milliye birlikleri ihtiyaçlarını halktan karşılamıştır. halkı bazen zor duruma düşürmüş bazen de silahlı çatışma içine girmiştir. bu durum mustafa kemal'i harekete geçirdi. kuvayı milliye birlikleri yerine düzenli orduyu kurdu. kimse önce destek vermedi. edinilen başarılar bunun tam tersi düşünceye sevk etmiştir. kuvay-ı milliye birliklerinin düzenli orduya katılması istendi. lakin bazı gruplar özellikle çerkez ethem ve demirci mehmet efe isyan etti. düzenli ordunun emrine girmek istemediler sonuç olarak onlar da bertaraf edildi. kurtuluş savaşı'nın asıl safhası şimdi başlamış oldu. bu süreçte yaşanan savaşlar şunlardır:
1. birinci inönü zaferi: ordu başında olan ismet inönü bu savaşı yunanlılar'a karşı vermiştir. savaşı düzenli ordu kazanmıştır. tabi yunanlar bunu taarruz-ı keşif olarak görüp bu savaşı ciddiye almamışlardır. bu savaş sonunda askeri başarı birçok olayın ülkemizde yaşanmasını sağlamıştır.
bu olaylar:
-moskova antlaşması rusya devleti ile imzalanmıştır. osmanlı devleti ile olan antlaşmalar geçersiz sayıldı. karşılıklı işbirliği antlaşması yapılmıştır.
-istiklal marşı kabul edilmiştir.
-londra konferansı yapılmıştır.
-afganistan ile dostluk antlaşması imzalanmıştır.
-teşkilat-ı esasiye anayasası kabul edildi.
2. ikinci inönü savaşı: bu savaşı da yine düzenli ordu kazanmıştır. yunan devleti bir kez daha kaybetmiştir. bunun sonucunda mustafa kemal ismet inönü'ye telgraf çekmiştir. telgrafta şunlar yazmaktaydı: ''siz orada yalnız düşmanı değil, bir milletin makus tarihini de yendiniz.'' demiştir.
3. eskişehir-kütahya muharebeleri: bu savaşı düzenli ordu kaybetti. ismet inönü görevden alındı. muhalefet düzenli ordunun boş olduğunu söyleyip moral bozmaya başladı. bunun üzerine mustafa kemal ordunun başına geçti. 3 aylık tüm kararlar ona devredildi. mustafa kemal tekalif-i milliye emirleri'ni yayınladı. bu emirlerle ordunun ihtiyaçları halktan karşılanmıştır.
4. sakarya meydan muharebesi: çok kanlı bir savaş olmuştur. savaşı mustafa kemal kazanmıştır. mustafa keaml'e gazilik ve mareşallik unvanı verilmiştir. bu savaşa subaylar savaşı da denmiştir.
5. büyük taarruz-başkomutanlık meydan muharebesi: mustafa kemal ve ordusu savaşı kazanmıştır. bu savaş sonunda büyük bir başarı elde edilmiştir. yunanlar ülkeden kovulmuştur.