tanzimat fermanı, osmanlı devleti zamanında abdülmecit döneminde 1839 yılında ilan edilen bir fermandır. tanzimat fermanı, gülhane parkında mehmet reşit tarafından okunmuştur. bu yüzden tanzimat fermanına '2gülhane-i hattı hümayun da denmektedir. tanzimat fermanı'nın ilan edilmesinin sebebi ise çok uluslu bir devlet olan osmanlı devleti'nin milliyetçilik akımından etkilenerek dağılmasını engellemektir. bu ferman ile birçok önemli kararlar alınmıştır. bunlardan bazıları şunlardır:
-herkes dil, din, ırk açısından eşit sayılacaktır.
-müsadere usulü kesin olarak kaldırılmıştır.
-askerlik vatan görevi haline getirilmiştir.
-vergilerde eşitliğe gidilmiştir.
bu ferman devletin dağılmasını engelleyemese de geciktirmiştir.