kaşgarlı mahmut eski dönemlerde en çok bilinen yazarlardandır. en önemli eseri divan-ı lugat-u türktür. , divan-ı lugat-u türk türkçenin ilk bilinen sözlüğüdür. kaşgarlı mahmut bin hüseyin bin muhammed tarafından 1072 yılında yazılmaya başlanmış. 1074 yılında bitirilmiştir. kaşgarlı mahmud eserini abbassi halifesine sunmuştur. eserin malzemesi türk dünyasından toplanmış bağdatta kitap haline getirilmiştir. arapça -türkçe bir sözlüktür. sözlükte türkçe kelimeler verildikten sonra karşılarına arapçası yazılmıştır. ve bunlar cümlelerle örneklendirilmiştir. bu örnekler bazen bir şiir bazen de atasözüdür. kaşgarlı sadece türkçe kelimeleri sıralamakta kalmamış yeri geldiğin de dönemin türkçesi olan karahanlı türkçesinin kısa bir gramerini yazmıştır. kaşgarlı mahmud döneminin yazı dilinin sözlüğünü yazmakla beraber çeşitli türk boylarının ağızlarına da yer vermiştir. divan-ı lügat-it türkün tek yazma nüshası bulunmaktadır ali emiri tarafından istanbul'da bir sahafta bulunmuştur. şu anda istanbul fatihteki millet kütüphanesindedir. eser araplara türkçe öğretmek amacıyla yazılmıştır. bu yüzden eserin giriş ve açıklamaları arapçadır. eser üzerinde çok sayıda araştırma yapılmıştır. özellikle besim atalay ve talat tekim'in araştırmaları dikkate değerdir.
kaşgarlı mahmud'un en önemli eseri divan-ı lugat-u türk'tür.