1

ilk türk devletlerinde sanat faaliyetleri yaşam koşullarından 1. derecede etkilenmiştir. buna örnek olarak göçebe yaşamın etkisiyle taşınabilir nitelikte eserlerin yapılmış olmasını verebiliriz.ilk türk devletlerinde resim ve heykel sanatları görüldü ve kalıcı eserler yine göçebe hayatının etkisinden dolayı pek rastlanmaz ta ki uygurlar dönemine kadar.çünkü uygurlar ile birlikte ilk türk devletleri yerleşik hayata geçtikleri için özellikle resim heykelcilik ve minyatür alanında ciddi ilerlemeler sağladılar. uygurlardan önce ise genellikle taş işlemeciliği, dokumacılık ve demircilik gibi el sanatları gelebilmiştir.uygurlarla birlikte minyatür sanatı gelişmiş ve fresco dediğimiz duvar resimi uygulamalarına rastlanmaya başlanmıştır.aynı zamanda uygurlar döneminde orta oyunu sahnelendi ve kağıt ve matbaa yani hareketli harf sistemi kullanılmaya başlandı. uygurların maniheizm in etkisiyle savaşçı özelliklerini yitirmesi yerleşik hayata geçmelerinde en büyük etken oldu ve bu inancın gereklerine göre de bir bahaneler inşa edildiği için de bu ibadethaneler mimariye ciddi katkı sağladı.

0

ilk türk devletleri'nde sanat anlayışı:
göçebe hayatın varlığı türklerde mimari kültürün gelişmesini olumsuz yönde etkilemiştir. göçebe hayat dokumacılık halı kilim, madencilik, heykel ve çadır sanatının gelişmesini engellemiştir. uygurların yerleşik hayata geçmesiyle türklerde fresk, çini gibi duvar sanatına örnek eserlerin oluşmasına sebep olmuştur.
kurganlar: pazırık kurganı, esik kurganı, noin ula kurganı, şipova kurganı.
dokumacılık: dünyanın en eski halısı türkler'e ait pazırık kurganı'nda bulunmuştur. türk düğümlerinin ilk örnekleri bu halıda yer almaktadır.
madencilik: türk madencilik sanatının ilk örnekleri hun türklerine aittir. esik kurganında rastlanmıştır.
heykel: ''balbal'' türk heykel sanatının ilk örneğidir. balbal: eski türklerde insanların öldürdüğü düşman sayısı kadar başına taş dikilmesidir.
çinicilik: pişmiş topak üzerine yapılmış olan süslemelerdir. türk kültürüne uygurlar ile geçmiştir.
fresk: yaş alçı üzerine yapılan duvar yazısıdır.
minyatür: kitap resmi anlamındadır. minyatür ilk defa uygur devleti'nde görülmüştür.
müzik: kopuz eşliğinde söylenen şarkılardır. kopuz, türk sazıdır. besteye ır denir. nevbet ise davul anlamına gelmektedir.
resim: ressamlara bedizci denirdi.
tiyatro: türklerde görülen ilk tiyatro örnekleridir. uygurlarda bulunur. tiyatro eserlerine kökünç denirdi.
esik, pazırık, noin ula kurganları hunlar'a aittir.
hunlara ait olan ulan ede bölgesinde yerleşim yeri bulunmuştur.
tötü su kanalı, köktürkler'e aittir.