dünya edebiyatında ilk olan ve aynı cümle ile başlayıp aynı cümle ile biten kitabın adı ölüm bir varmış bir yokmuş ve jose saramago ya aittir. kitap ölümsüzlüğün aslında ne gibi sorunlara yol açacağını anlatıyor bir tür distopya gibi diyebiliriz.