yazıyı bulmuşlardır ve bu sayede tarihi çağlar başlatılmıştır.
ilk devlet yönetim biçimini oluşturmuşlardır. ilk kültürel eserleri ve yazıyı çıkartarak insanoğluna hediye etmişlerdir. mezopotomyada tarihin ilk medeniyetini ve devletini yapmışlardır. bazı yeteneklerini keşfedip geliştirerek yazıyı bulmuşlardır.ayrıca sümerler bulundukları çağın bilim alanında baya ilerisindeydiler. matematik ve geometrinin temelini atarak matematiğin temelini dört işlemi bulmuşlardır. tekerleğide icat ettikleri öne sürülmektedir. sümerler kendileri geliştirdikleri bir sulama sistemi yapmışlardır. bu sulama sistemiyle bataklıkları yaşanabilir bir hale getirip,barajlar yapıp sel sularına engel olmuşlardır. çeşitli ev eşyalarını çanak çömlek vb. yapabiliyorlardı. simgelerle beraber kendilerine bir alfabe bile düzenlemişlerdir. nuh tufanından sonra anaerkil düzen ataerkil düzene dönmüştür.
yazıyı bulanlardır sümerler parayı ise lidyalılar bulmuştur
sümerler parayı icat eden değildi demi? benim dediğim lidyalılardı galiba.