osmanlı'da ilmiye sınıfına mensup kişiler: şeyhülislam, kadı, kazasker, imam, müderris medrese çıkışlı olam kişiler ilmiye sınıfına mensuptur. osmanlı'nın bunlardan hariç kalemiye ve seyfiye sınıfı da vardır. kalemiye de yazı işleri ile ilgilemem kişiler, bürokratlar bulunurdu. nişancı, reisü'l küttab, defterdar seyfiye de ise askeri görevliler bulunurdu. sadrazam, yeniçeri ağası, kaptan-ı derya burada özellikle sadrazama karıştırılabilir. ama sadrazam savaş zamanında "serdar-ı ekrem" unvanı ile orduda yer almaktadır.
ilmiye, osmanlı devletindeki başlıca dört enstitüden biridir. hukukçular, din adamları, eğitimciler bu sınıfa tabilerdi. diğer üç enstitüler ise şunlardır.. biri, seyfiye diğeri mülkiye öteki de kalemiye'dir. ilmiye sınıfının başı olan en yüksek din görevlisi şeyhülislamdır.