bu sisteme iltizam sistemi denir. salyaneli eyaletlerde görülürdü. genelde merkeze uzak yerlerde bu sistem görülürdü. çünkü görevliler sürekli uzak yerlere gidip gelemezdi bu şekilde vergi sistemini devrederlerdi. vergi toplamayı kiralamayı kabul eden kişilere ise mültezim adı verilirdi.
osmanlı devletinde vergileri bir bedel karşılığında başka birine toplatması yani iltizam mültezimler tarafından yapılırdı.
osmanlı devleti'nde bir bölgenin bir ya da birkaç yıllığına peşin alınmasına iltizam denir. kiralamak gibi bir şey. bu işi yapana da mültezim denir. amaç osmanlı devleti'nin nakit ihtiyacını gidermektir. zararı ise ağalık sisteminin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. bundan hariç başına buyruk hareketlerin, adaletsiz durumların yaşanmasına sebep olmuştur. ayrıca 17. yüzyılda oldukça yayılmış bir durumdur.