tarih, geçmişte yaşamış insan topluluklarının her türlü faaliyetlerini yer ve zaman göstererek neden sonuç ilişkisi içerisinde belgelere dayanaak objektif olarak inceleyen sosyal bir bilimdir.
tarihte birinci elden kaynaklar, olayların gerçekleştiği döneme ait kaynaklardır.
tarihte ikinci elden kaynaklar, birinci elden kaynaklardan faydalanarak oluşturulan eserlerdir.
tarihte yazılı belgeler, arşivler, paralar, yıllıklar ve fermanlardır.
tarihte yazısız belgeler, hikayeler, destanlar, taş eşyalardır.
tarihte olay, anlık, kısa süreli durumlardır. mesela malazgirt savaşı gibi...
tarihte olgu, süreç, uzun süreli durumlardır. mesela anadolu'nun türkleşmesi gibi...
tarihi olayların özellikleri şunlardır;
konusu insandır.
tekrarlanamaz. (bundan dolayı deney-gözlem yoktur)
olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi vardır. (süreklilik sağlar)
olayların oluşumunda maddi-manevi nedenler etkilidir.
günümüz şartları ile incelenemez. olayın geçtiği dönemin şartları ile değerlendirilir.
mutlak doğru ve genellemeler yoktur.
olayın geçtiği yerde araştırma yapılmalıdır.
tarihi olayların bu özellikleri aynı zamanda objektiflik, (nesnellik-tarafsızlık) sağlar.
tarih biliminde mutlak doğrunun olmaması tarihi yargıların değişebileceğini gösterir. ortaya çıkan yeni belge ve bulgular neticesinde tarihi olaylar tekrar değerlendirilir.
tarihi araştırmalarda 5 çeşit metod vardır. bunlar;
*tarama (kaynak toplama, yazılı yazısız tüm belgeler)
*tasnif (sınıflandırma)
*tahlil (içeriği hakkında bilgi sahibi olma)
*tenkit (eleştirme)
*terkip (sentez-birleştirme sunma)
tarihi olaylar zamana-mekana-konusuna göre sınıflandırılmaktadır. (amaç; tarih araştırmalarında kolaylık sağlamaktır)
tarihin sınıflandırılması;
zamana göre; 1453-ilk çağ-maden devri
mekana göre; asya-anadolu-kırşehir tarihi
konuya göre; dini-siyasi-iktisadi tarihi