rusyada çıkan, 1917 ihtilali sırasında türkerde oluşan bağımsızlık umudu daha sonra hüsranla sonuçlanmıştır. ancak 1991'de rusya dağılınca(ssbc), türkler bağımsızlıklarını elde edebildiler.rusya'nın dağılmasından sonra azerbaycan bağımsızlığını ilan etti. azerbaycan'ın bağımsızlığını ilk tanıyan devlet türkiye'dir devletin başına 93 yılında haydar aliyev geçti, 2003 yılında ilham aliyev geçmiştir. azerbaycan çok zengin doğalgaz ve petrole sahip olan bir ülkedir. rusya, iran ve ermenistan tehdidine karşı bakü tiflis ceyhan boru hattı geçmektedir. kırgızistan 1990'da, aksar akayev cumhurbaşkanı seçmiş 91 de bişkek'i başkent yapmışlardır. dünyaca tanınan cengiz aytmatov kırgızdır. kazakistan 1917'de bağımsızlığını kazanan daha sonra 1920'de tekrar rusya'nın egemenliğine girmiş bir devlettir. 1991'de nursultan nazarbayev kazak devletinin bağımsızlığını ilan etti. yeraltı zenginlikleri bakımından çok zengin bir ülkedir kazakistan. 1991 yılında yine kendi nükleer deneme alanını gönüllü olarak kapatan ilk ülke kazakistandır. özbekistan basmacılık adı verilen bağımsızlık mücadelesini başlatıp 1990 yılında gorbaçov liderliğinde islam kerimov getirmiştir. yine 1991'de özbekistan'da bağımsızlığını ilan etti ve kerimoğlu cumhurbaşkanına getirmiştir. türkmenistan vardır, 19. yüzyılın sonlarına doğru rusya'nın egemenliğine girmiş bir ülkedir. 1924'te türkmenistan komünist partisi başkanlığında niyazov liderliğinde türkmen dilini resmi dil kabul ederek,1991'de bağımsızlığını ilan etmiştir.türkmenistan ekonomisinin temellerini de petrol ve doğal gaz oluşturur.bu devletler orta asya'da bulundukları için, gerçekten büyük ölçüde petrol doğalgaz gibi yer altı zenginliklerine sahip ülkelerdir. ve rusya bu ülkeleri boyunduruğu altına alarak onları asimile etme çabalarıyla, dinlerini, dillerini değiştirerek kendisine katmıştır. fakat her birinin içinde bir memleket aşkı bir memleket sevdası tutuşmaktaydı. ve her ülkede de yine bir lider, bir siyasi ya da bir edebi kişilik ülkeyi kurtarmak için, kendi halkını kurtarmak için memleketine kavuşmak için, birtakım isyanlarla bir takım bilinçlendirme lerle sürekli ülkelerini yeniden kurma amaçları gütmüşlerdir. sonunda 1991'de rusya dağılınca rusya belasını bulunca, bizim türk kardeşlerimiz de vatanlarına kavuşmuş oldular.allah kimseyi vatansız bırakmasın.bir de dağlık karabağ sorunu vardır,tabii nüfusun büyük çoğunluğu türktür.azerbaycan toprakları içinde yer alan karabağ ruslar tarafından işgal edildi, içine ermeniler yerleştirildi. fakat rusya'nın iç sorunlarından yararlanan ermenistan hainlik yapıp karabağ kendine bağlamaya çalıştı. karabağ ermenistan tarafından işgal edildi ve birçok sivil işgal ederken öldürüldü. hocalı katliamı bunlardan en bilinenidir. yani bu türk müslüman kardeşlerimiz kapitalist rusya yüzünden birçok psikolojik ve fiziksel savaşlara maruz kalmışlardır. ülkelerini kurtarmak için ellerinden geleni yapmışlardır.bu devletler sonunda bugünkü günlerine kavuşmuşlardır. allah bozmasın bir daha.