ahmet mithat efendi, 1800 lü yıllarda yaşamış, stanbul'da doğup, istanbul'da ölmüştür. küçüklüğünde birçok yerde çalışmıştır, daha sonra memur olmuştur. özel dersler alarak, fransızca öğrenmiştir. gazetelerde yazarlık yapmıştır, kendi evinin alt katında küçük bir matbaa kurmuş ve kendi kitaplarını basmaya başlamıştır. bir yandan da gazetelerde, küçük küçük yazılar yazardı. namık kemal ile gazete çıkarmıştır, daha sonra yazılarından dolayı sürgüne rodos'a gönderilmiştir, rodosta'da bir okul açıp dersler vermiştir. daha sonra affedilip, istanbul'a çağrılmıştır. ikinci abdülhamit'e yakınlaşmış, muhalif tutumunu ona yansıtmıştır. bir nevi yaranmaya çalışmıştır. matbaa müdürlüğü'ne atanmıştır. osmanlı'nın desteği ile hakikat gazetesini kurmuştur. sanat ve edebiyat çevresi, serveti fununu eleştirmesi ile üzerine yönelmiştir. ve yazarlığı bırakmıştır. daha sonra ölene kadar tarih ve din tarihi dersleri vermiştir. roman ve hikayeleri çok önemlidir. batıda roman türünün ortaya çıkıp gelişmesine, özelliklerini incelenmesini sağlamış ve çok yönlü bir açıklamayla yazmıştır. batılı romanları, yazarları, kendi romanlarında örnek alarak yazmıştır. hace-i evvel unvanı ile anılmıştır ahmet mithat efendi. öğretici eserler yazmış, halkın kolayca okuyabileceği sade bir dil kullanmıştır. ders verme, kıssadan hisse çıkarma, eserlerinde mevcuttur. olaylar bir serüven değil de, birden çok insanın hayat hikayesini anlatır. olağanüstü eserlere de eserlerinde yer verir. okuduğu yabancı yazarların eserlerini beğendiği zaman, kendi eserlerinde de benzerini yazma gibi bir alışkanlığı vardır. kendisinden sonra gelen bir sürü sanatçıyı etkilemiştir ahmet mithat efendi. eserlerinde sık sık okuyucuya seslenir, anlattığı konu üzerindeki bilgi ve görüşlerini kitabını yazarken ayrıntı olarak söyler ve okuyucuya da fikirlerini sorar, meddahlık geleneğindeki soru sorma, görüş belirtme tekniğine eserlerinde ele alır. birçok edebi akım etkisinde kalmıştır. romantizm, realizm, natüralizm gibi. ama hayatını sonuna kadar romantizm etkisinde eserler vermiştir. ahmet mithat efendi, eleştiri yazma konusunda da çok başarılıdır. daha çok serveti fünuncuları hedef alıp, eleştirmiştir. edebiyatımızın en meşhur edebi tartışmasından biri olan dekadanlar adlı yazısını yazmıştır. iyimser bir anlayışla müşahedat adlı eserini yazmıştır. bahtiyarlık adlı romanı, köy yaşamındaki insanlarla kent yaşamındaki insanları karşılaştıran bir eserdir, köy olgusunu toplumsal bir konu olarak değerlendirdiği bir kitaptır. son olarak yazdığı roman jöntürk romandır. yabancı yazarlardan etkilenip yazdığı çengi adlı eseri don kişot'tan etkilenmiştir.fatma aliye hanım, ahmet cevdet paşa'nın kızıdır ve kızı ile birlikte hayal ve hakikat adlı bir roman çalışması yapmışlardır. ahmet mithat efendi, esaret adlı eserinde kölelik konusunu ilk kez yazan kişidir. ilk polisiye roman örneğini de esrarı cinayat adlı eserinde vermiştir. ilk macera romanı hasan mellah hüseyin fellah adlı eseridir.
1844 de doğmuş olan ahmet mithat efendi 28 aralık 1912'de hayatını kaybetti. babası istanbul mısır çarşısı esnafından hacı süleyman ağa. babasını küçük yaşta kaybettiği için abisinin yanına gönderildi. eğitimine abisinin yanında vidin de başladı. 1857 yılında ilesiyle istanbul'a döndü .babasının çalıştığı mısır çarşısı'nda bir aktarın yanına çırak olarak verildi.abisinin şimdi yanında çalışan mithatpaşa yanında çalışmaya başladı. mithat paşa niş valiliği ne atanınca ahmet mithat efendi abisi ile birlikte niş'e gitti. rüştiyesini orada bitirdi. rusçuk'ta tuna vilayeti kalemine memur olarak başladı. çalışkanlığı ile ahmet mithat mithat paşa'nın gözüne girdi. paşa ona kendi adını verdi. özel dersler alarak fransızca eğitiminin bayağı ilerletti. çevirmenlik için gittiği sofya'da bir kadın ile evlendi. tuna adlı gazetenin baş yazarı oldu. mithat paşa ile birlikte bağdat'a gittiler. vilayet matbaası ve resmi vilayet gazetesi devran'ın müdürlüğünü yaptı ve burada ilk kitabı olan hece-i evvel adlı ders kitabını yazdı. abisinin ölümü ile istanbul'a tahtakale'deki evinin alt katına küçük bir matbaa kurdu ve orada kendi kitaplarını bastı. bu sırada basiret gazetesinde de yazılar yazdı. namık kemal ile tanıştı. bedir ve devir adlı iki gazete çıkardı m bu iki gazete kapatılınca dağarcık ve kırk ambar dergilerini yayınladı. waikiki dergide çıkan yazılar nedeniyle namık kemal ebüzziya tevfik gibi yazarlar rodos'a sürgüne gönderilmişti. 3 yıl kaldı rodos'ta medrese i süleymaniye adlı bir okul açtı ve orada ders verdi. v.murat'ın affı ile tekrar istanbul'a döndü. ittihat gazetesini yayınlamaya başladı. muhalif tutumunu yumuşatmaya çalışarak ikinci abdülhamit'e yakınlaşmaya çalıştı. takvimi vekayi ve matbaayı amire nin müdürlüğü'ne atandı. osmanlı sarayı'nın desteğiyle tercümanı hakikat gazetesini kurmuştur. isveç'te toplanan müsteşrikler kongresi'ne katılmıştır. meclisi umur ı ikinci reisi olmuştur. mithatpaşa davasında paşa'nın aleyhine tanıklık etmiştir. sabah gazetesinde yayınlanan dekadanlar adlı yazısı ile serveti fünun dönemini eleştirdi. sanat ve edebiyat çevresindekilerinin tepkisini çekmiş olup yazarlığı bırakmak zorunda kaldı. ölümüne kadar darülfünun da dinler tarihi ve dünya tarihi dersleri verdi bunların yanısıra hayır kurumlarında çalıştı.
ahmet mithat efendi 1844 yılında doğmuş bir kişidir. tanzimat döneminde en çok sevilen yazarlar arasında yer alıyor. tercümanı hakikat gazetesini kurmuş bir kişi olarak tanınmaktadır. roman ve hikaye bölümünde oldukça birçok eseri vardır. ahmet mithat efendi bütün eserlerini halk için yazmış ve yazdığı dilin sadeliği oldukça savunulmuştur. ahmet mithat efendi en çok hikaye ve roman türünde eserleri vardır. ahmet mithat efendi türk edebiyatında oldukça önemli bir kişidir ve kısa öykücülüğün kurucusu olarak karşımıza çıkıyor. genel anlamda hikaye ve romanlarında ders vererek yarar sağlamış bir kişidir. yazılan eserlerinde okuyucuya seslenmeyi çok seven ve onlara kendi düşüncelerini sormak amacı ile yazı birçok eseri vardır. ahmet mithat efendi çok yazmış olmakla birlikte tekrarara düşmemiş bir yazar olduğunu görüyorum. ahmet mithat efendi'nin öğreteceği bir şey kalmadıktan sonra meşrutiyetten sonra yazı yazmamaya başlamıştır. benim en çok sevdiğim romanları arasında henüz on yedi yaşında dün dündune hanım adlı eseridir. ahmet mithat efendi 1912 yılında aramızdan ayrılmış başarılı bir yazardır.