kişinin edindiği tecrübeler sonucunda olaylara belirli bir görüş açısından bakmasıdır.
insan beyninin (zihninin) daha fazla ilgi duyduğu önem verdiği şeyleri fark etme, üzerine düşünme vs. gibi durumlarda öncelik vermesidir. mesela çok önem vermediğiniz birisi yanınızdan geçtiği zaman fark etmeyebilirsiniz ve o kişi ize dönüp seslendiği zaman şaşırıp hiç fark etmediğinizi söyleyebilirsiniz. fakat çok önemsediğini birisi yanınızdan geçtiği zaman ondan önce fark edip ona selam vermek için seslenebilirsiniz. bu tamamen sizin beyninizin (zihninizin) seçiciliği ile ilgili bir durumdur.
hamsi- pedal - sardunya - yağmur - tarkan bu kelimelerin bazısı ilgini çeker bazılarını okuyup geçersin . algın (alıcıların -birikimin - yaşam tarzın - ilgi alanın - bilinçaltın ) bazı kelimeleri , şeyleri seçer . mesela çarşıda yanyana 30 tane dükkan vardır. biri saatlerce ayakkabı vitrinine bakarken bir diğeri oflaya puflaya hadi yaa gidelim der . algıda seçmeyicilik de vardır yani .
yaşamımızda karsımıza cıkan seylerden sadece ilgi alanımızda olanlara dikkatin yönelmesidir
gündemimizde olan konularla hayatımızda karşılaştığımızda onlara karşı daha bir duyarlı olur ve konuyla ilgili şeyleri daha fazla farkederiz.oysaki her gün gördüğümüz ancak gündemimizde olmayan konularsa yanından geçeriz de farketmeyiz.bir insanın çevresinde binlerce uyaran varken bunlar arasında en özellerini yani kişinin ilgi duyduğu konuları daha fazla farketme yeteneğine algıda seçicilik denir.eğer bu özelliğimiz olmasaydı hiç bir konuya tam olarak yoğunlaşamazdık milyonlarca uyarıcı başımızı döndürür onlar arasında kaybolurduk.
algı, insan zihninin ortamda meydana gelen uyarıcılardan mantıklı olanları ya da hayatında bir anlam kazanmış uyaranları bir anlam çerçevesinde yorumlaması ve hissetmesidir. seçicilik ise ihtiyaç duyulan şeyi, karşıda bulunanlar arasından ihtiyaç duyulan kendisine almasıdır. algı ve seçicilik kavramlarını birleştirdiğimizde ortaya çıkan mana şu: psikolojik dünyamızda ihtiyaç duyulan uyaranı ortamda bulunanlar arasından seçerek sadece ona odaklanmaktır. örneğin bizim ihtiyacımız olan şey bir kuş sesi olsun ve bizde sokakta dolaşıyor olalım. ortamda köpek sesi, araba sesi, korna sesi, insan sesi, müzik sesi gibi sesler olsada bir şey duymuyor gibi görünür insan. ta ki kuş sesi duyana kadar. kuş sesi geldiği an kişi sesin geldiği yöne döner ve uyarana bakarak algıda seçicilik ihtiyacını gidermiş olur. maslowun ihtiyaçlar hiyerarşisine göre eğer kişi fiziksel büyüme evresinde herhangi bir eksikliği gideremezse bu ilerleyen zamanlarda sorunlar olmasına sebep olur. bu yüzden kişi uyaran eksikliğini gidererek sağlıklı bir yaşam sürdürmesi için algıları açık ve dikkatli olmalıdır.
algı değiştirilebilir bişeydir yani koyun sürüsüne ait olmaktansa delirmek daha güzeldir .
algı beyine yerleştirilmiş bir düşünce tarzıdır.sen nasıl kabuk ettiysen o hep öyle kalır diğer düşünceler seni ilgilendirmez.örnek olarak sen matematik kafama girmiyor dediğin sürece özel derste alsan dersaneyede gitsen,videoda izlesen farketmez.çünkü sen kafana yerleştirmişsin psikolojik olarak.algıda seçicilik ise bazılarını kabul edip bazılarını etmeme yani algıda sınırlı olma diyebiliriz.
en basitinden bir örnekle şöyle anlatayım. yıllardır aynı mahallede oturuyorsunuz diyelim ve bir haftadır hayatınızda biri var bu kişinin adı da ahmet olsun. siz yıllardır aynı mahallede oturmanıza rağmen daha önce hiç farketmediğiniz ismi "ahmet" olan dükkanlar görürsünüz. örneğin; ahmet kuaför, ahmet kuyumculuk, ahmet mobilya gibi. çünkü önceden bi anlamı olmayan bu sözcük artık sizin hayatınızda önemli bi anlam kazanmıştır ve algınız da bunu seçip alır, algıda seçicilik budur efenim
önceden gördugumuz bir şeyi sonradan gördugumuzde hatırlarız ya o işte algıda seçicilik ollluyor...
algıda seçicilik : bir bütünün içinde bilinçaltının emrettiği şeyi bulmaktir .
algıda seçicilik günlük hayatımızda birçok kez bir kısım sesleri yada hareketleri diğer insanlardan daha fazla bir ilgiyle ayırdığımız olmuştur kimsenin dikkatini çekmeyen bir yakınımızın sesi bizim çok daha fazla dikkatimizi çekebilir bu algıda seçicilik yaptığımızı gösterir peki nedir bu algıda seçicilik aslında algıda seçicilik insanların dikkatini birçok uyarıcı içinden belli uyarıcılar üzerinde yoğunlastırmasıdır örneğin birçok maden parçaları yanyana dizilmiş olsada insan parlak ve kıymetli madenleri daha önce seçer yani algılar örnekte verdiğimiz gibi algıda seçiciliğin gerçekleşmesinde iç etkenler olarak ilgi ihtiyaç güdü beklenti deneyimler dış etkenler olarak da şiddet büyüklük değişiklik hareketlilik tekrar etkilidir yani ev kirayalacak olan bireylerin olan çevrelerindeki emlak bürolarını öncelikle algılamaları ihtiyaçtan kaynaklanan algıda seçicilik örneğidir
algıda seçicilik daha önce ilgilenen bir konunun cismin veya ismin daha sonra konuşurken izlerken okurken ilk anda dikkatimizi çekmesidir. örneğin bir insan kırmızı rengi seviyorsa her şeyden önce dikkatini çekiyor kürk mantolu madonna hakkında detaylı bilgiye sahipse bir yerlerde gördüğünde hemen dikkatini çeker gördüğünde hemen dikkatini çeker birileri konuşurken konuşma anında bütün kelimelerden önce kürk mantolu madonna yargılar derste korkunç ivan anlatılmış save öğrencinin dikkatini çekmişse televizyonda duyduğunda da ilk dikkatini çekecek olan korkunç ivan kelimesidir
algida secicilik cok ilgilendiginiz bir konu hakkında konusuldugunda yada gordugunuzde hemen dikkatinizi çekmesi. onceden konuyla ilgili olmadiginiz icin farkina varmadiginiz konusma yada gorusu konuyla ilgilendikten sonra farkına varmaniz. mesela kediniz olmadan önce kediyle ilgili seyler dikkatinizi cekmezken bir kedi sahiplendikten sonra yoldaki butun kedileri farkedersiniz internette onlarla ilgili bir yazi bir haber dikkatinizi ceker kedi konusuyla ilgili hicbirseyi kaçırmazsınız gibi birsey iste.
algıda seçicilik herhangi bir nesneye , duruma yoğunlaşarak diğer durumları yoksaymadır.mesela televizyonda bir reklam gösteriliyor ve orda sizin ilgilendiğiniz bir kelime geçiyor siz bunun farkına varıyorsunuz.bu algıda seçiciliktir.mesela sevdiğiniz kişinin ismi .önceden defalarca o isim bir yerlerde geçiyordur ama artık siz farkediyorsunuz.
algıda seçicilik bir ortama girdiğimizde ilgi alanımız olan şeyin diğer uyaranlardan daha fazla dikkatimizi çekmesidir. illa ilgi alanımız olmasında da gerek yok tabi, bunu vereceğim örneklerde daha iyi anlatabilirim. örneğin siz bir çiftçisiniz ve yolculuk yapıyorsunuz yanınızda da bir tüccar oturuyor. yok boyunca geçtiğiniz arazi, arazideki tarım faaliyetleri sizin ilginizi mutlaka çeker ama tüccarın ilgisini çekmeyebilir. farklı bir durum da şöyle olabilir. mesela sizin dişlerinizde problem var ve bu probleminiz dışarıdan pek belli olmasa da sizi rahatsız ediyor. bu konuda rahatsızlık duyduğunuz için yani bu konu ile alakanız olduğu için diş yapısı sizin gibi olan insanların bu yapısını sizin farketme ihtimaliniz daha yüksektir. ya da bir türkçe öğretmeni bir kişinin konuşmasındaki ifade bozukluklarına diğer kişilerden daha fazla takılabilir bunu kasıtlı yapmaz konuşmada hata aramasa da yapılan bir yanlışlık kulağını tırmalayabilir. ya da bir matematik öğretmeni bir yere girdiğinde hemen oradaki sayıları farkedebilir. ya da bir doktor, toplu taşımada karnını tutan bir çocuğun rahatsızlığını farkeder biz ise çocuğun bile farkında olmayız muhtemelen. haöile bir kadın ortamdaki diğer hamileleri, saçınınyeni boyatan birisi ise kendisi ile aynı renkteki saçları hemen farkeder.
algıda seçicilik birden fazla konuda yada bir konuda algılamayı tercih ettiğindir. istediğin gibi anlıyorsun diyorlar ya bence bu o. olayları çarpıtmak da en büyük belirtisi.
aynı şeye bakıp farklı şeyler görmek diyebiliriz buna kısaca.ya da düşündügümüz bişeyi diger şeylere göre daha kısa sürede ayırt edebiliriz
günlük hayatta bir çok uyaran vardır ama biz bunlardan sadece bir kısmını algılarız onuda o anki durumumuz, ilgi alanlarımız belirler.
karşıdakinin söylediğin şeylerden istediğini alıp sanki sadece onu söylemek istiyormuşsun gibi davranmadr