efesli heraklitos (herakleitos) (mö 535? - 475), efes'te yaşamış sokrates öncesi yunan filozof.efes'in yerlisi olduğu ve babasının adının bloson olduğu gibi detaylar dışında hayatı hakkında pek az şey bilinmektedir. batı felsefe tarihinde dinamik bir felsefî sistem ortaya koyan ilk kişidir.herakleitos'un hayatı hakkında hemen hemen kesin olan hiçbir şey bilinmemektedir. yaşamına ilişkin pek çok bilgiyi diogenes laertios'tan öğreniyoruz. i̇yonya'nın sonuncu ve en büyük filozofu olan herakleitos'un bloson'un oğlu olduğu ve mö 540 civarında efes'te doğmuş olduğu söylenmektedir. apollodoros'a göre 69. olimpiyatta sivrilmiştir. (mö 504-501) efes'te kral-rahipler veren bir aileden geldiği anlaşılmaktadır. antisthenes bu görevi kullanma sırası herakleitos'a geldiğinde, bu hakkını kardeşine bıraktığını söyler.kendisinin çağdaşları ile karşıtlık içinde bulunduğunu görmüş ve topluluk içinde yaşamaktan uzaklaşmıştır. bu büyük filozofun söylediklerinden döneminin siyasal durumundan hoşlanmadığı ve sert bir dille bu durumu eleştirdiği anlaşılıyor. yalnızca siyasal durumu değil, kendi yurttaşlarını da eleştiriyor. arkadaşı hermodoros'u sürgüne yolladıkları için ephesos'lulara şöyle diyor:"bütün yetişkin ephesoslular kendilerini asıp kenti çocuklara bıraksalar iyi olur; çünkü onlar 'hiç kimse bizden çok değerli olmamalı; böyle biri varsa, gitsin, başka yerde başkalarının arasında yaşasın!' diyerek, aralarındaki en değerli adamı , hermodoros'u sürgüne yolladılar."yurttaşları ondan kanunlar yapmasını isteyince, kent artık kötü yönetim biçiminin hakimiyetinde olduğundan bu isteği geri çevirmiştir. herakleitos'un zenginleşmiş yeni sınıfa karşı duyduğu nefreti şu fragment'ten anlıyoruz:"hiç eksik olmasın zenginliğiniz ephesos'lular. olmasın ki alçaklığınız belli olsun"bir hikâyeye göre herakleitos artemis tapınağına çekilerek aşık oynuyormuş. ephesoslular çevresinde toplandıklarında şöyle demiş: "ne şaşıyorsunuz reziller? yoksa böyle yapmak sizinle birlikte devlet yönetmekten daha iyi değil mi?"halka "yığın, anlayışsızlar" gözüyle bakıyor, bu küçümseme onların geleneksel inançlarını da içine alır. herakleitos'un ksenophanes'in yerleşik din anlayışına eleştirici tutumunu devam ettirdiğini görüyoruz:"gece dolaşanlar, magos'lar, bakkhos rahipleri, dionysos'un rahipleri, gizemlere erenler. ölümden sonra ceza çekmekle tehdit ediyorlar ve ateşte yanacaklarını kehanet ediyorlar; halkın arasında kabul gören bu gizli ayinler böyle kutsal olmayan tarzda cereyan eder.""kana bulanarak arındırmaya çalışıyorlar kendilerini,çamura batmış birinin kendini çamurlu suyla yıkaması gibi.çamurla temizlenen birine herkes deli der. karşılarındaki tanrı heykellerine yakarıyorlar, konuşur gibi duvarlarıyla evlerin. ne tanrılar ne de kahramanlar hakkında bir şey bildikleri var""i̇nsanlar bu töreni dionysos'a saygıda bulunmak için düzenlemeyip, sadece phallus'a övgüler düzseydiler, o zaman bu gerçekten utanmazca bir iş olurdu.
efes'te yaşamış sokrates öncesi yunan filozof. heraklitos'a göre tüm evren ateşten var olmuş.
efes'te yaşamış bir filozoftur.anaksimandrostan etkilendiği deniliyor