edimsel koşullama bir diğer adiyla skinner
davranişin arkasindan davranişi biçimlendirici uyarici verilerek yapilan koşullanmadir.
örneğin.
farenin yaptiği hareketlerinden birindepedala bastiğinda kutunun içine yiyecek verildiğini çözmesi ve aciktiğinda pedala basmasi
klasik koşullanmadan farkli olarak bilinçli ve kasitli hareketle ilgilidir.
edimsel koşullanma büyük ölçüde thorndike'nin etki yasasindan kaynaklanmiştir.
ilkeleri
skinner edimselliğind avranişin tekrarlanmasini davraşini izleyen pekiştirme yada cezanin sağladiğini düşünmektedir.
bir davranişin pekiştirlmesi tekrar gösterilme ihtimalini arttirir.
davranişin biçimlendirilmesinde kullanilan pekiştireç organizmanin gereksinimlerine uygun olmalidir.
davraniş ile davranişa verilen tepki arasindaki süre edimsel koşullanmayi etkiler.
edimsel koşullanmada birey daha etkilidir.
çinkü tüm davranişlari çevrenin etkisiyle şekillendirir.
farklari
klasik de organizma oldukça pasiftir. edimselde ise organizmanin aktivitesi vardir.
klasikde tepkiye neden olan uyarici her zaman bilinirken edimsel de belirgin değildir.
klasik koşullanma refleksif davranişlarla edimsel koşullanma ise bilinçli ve kasitli davranişlarla ilgilenir.
klasik koşullanmada uyari tepki
edimsellikde tepki uyari olarak işlenir.
kavramlari
biçimlendirme
zamanlama
kaçinma koşulanmasi
sistematik duyarsizlaştirma
sönme
genelleme
uyarici genellemesi
ayirt etme
pekiştirme
olarak ele alinir.