karahanlılar zamanında yazılmış olan eserler aynı zamanda geçiş dönemi eserleri ve birçok alanda ilk olan eserlerdir.
bu eserler:
1. divan-ı lugati't-türk: kaşgarlı mahmut tarafından yazılmıştır. eser bağdat'ta bulunan abbasi halifesi el muktedi billah'a sunulmuştur.
türk dilinin tarifini, özelliklerini ve kurallarını açıklamıştır. türkçe kelimelerin kökenlerini ortaya çıkarmıştır. türkçenin arapça 'dan üstün olduğunu ortaya koymuştur. eser arapça yazılmış türkçe sözlüktür. içerisinde bir harita bulunur. sagu, sav, destan ve koşuk gibi örnekler içerisinde yer almaktadır. alp er tunga destanında bu eserden bahsedilmiştir.
2. kutadgu bilig: yusuf has hacib tarafından yazılmıştır. "mutluluk veren bilgi" anlamına gelir. türk islam edebiyatının ilk yazılı eseridir. siyasetname türündeki ilk eserdir. uygur alfabesiyle yazılmıştır. türk atasözleriyle anlatım desteklenmiştir. hükğmdara öğüt veten ilk eserdir. eser karahanlı hükümdarı uluğ buğra kara han'a sunulmuştur.
3. atabet'ül hakayık: edip ahmet yükneki tarafından yazılmıştır. öğretici ahlak kitabı örneğidir. eser emiri dad muhammet'e sunulmuştur. iyilik ve kötülük anlatılmıştır.
4. divan-ı hikmet: ilk mutasavvıf olan hoca ahmet yesevi tarafından yazılmıştır. tasavvufi ilk eserdir. allah sevgisini ifade eden şiirler içerisinde yer almıştır. islamiyetin esasları türkçe olarak anlatılmıştır.
5. satuk buğra han destanı: karahanlı hükümdarı satuk buğra han'ın hayatı anlatılmıştır.