-türkiye cumhuriyeti bir hukuk devletidir. anayasa ile düzenlenmiş bu ilke, hukukun üstünlüğünü sağlar. öncelikle devletin hukuka uygun davranacağını, kamu gücünü temsill eden kişilerin eylem ve işlemlerinin hukukça denetlenebileceğini temin eder.
kuvvetler ayrılığı ilkesi: devletin yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç erki vardır. bu erkler birbirinden bağımsızdır. esasen millete ait olan bu erkler tek bir elde toplanmaz, demokratik hukuk devleti esasına dayalı olarak kamu gücünü yürütenler arasında dağıtılır.
tabii mahkeme ve tabii hakim güvencesi: herkesin işlediği fiilin işlendiği tarihte var olan mahkeme ve hakim önünde yargılanmasını gerektiren ilkedir. bir fiili yargılamak için yeni mahkeme kurulamaz, kurulursa yaptığı yargılama geçersiz olur.
eşitlik: kanun önünde tüm vatandaşlar ve hatta tüm insanlar eşittir. kişinin statüsü, işi, ailesi vb. nedenlerle ayrıcalık tanınamaz.
laiklik: kanunar bir dine göre düzenlenemez, kişinin inandığı din ne olursa olsun diğer insanlarla aynı hükümlere tabidir.
yargı birliği ilkesi: herkes kanunla kurulmuş mahkemeler önünde yargılanır. kişiye göre özel mahkemeler kurulamaz, özel mahkemelerde yargılanamaz. yine tüm mahkeme kararları aynı yargı birliği içinde aynı kurallara göre incelenip denetlenir.
müktesep hak: kişinin kazanılmış bir hakkı varsa bu hakkı kullanması engellenemez. hakkını ortadan kaldıracak şartlar oluşmadıkça hak sahibinin hakkını kullanması engellenemez.
suç ve cezada kanunilik: suç ve ceza çeşitleri kanunla belirlenir. kanunda suç sayılmayan bir fiil nedeniyle kimse yargılanamaz, cezalandırılamaz. kanunlar prensip olarak ileri doğru yürür. yani usulüne uygun şekilde yayınlandıktan sonraki dönemde uygulanır. istisna olarak ceza hukuku hükümleri kişinin lehine olması halinde geriye doğru yürütülebilir.
masumiyet karinesi: kişiler suçları mahkeme kararıyla sabit olmadıkça suçlu ilan edilemez, suçlu kabul edilemez.
yargı bağımsızlığı: toplumdaki statüsü ne olursa olsun kimse yargı organlarına, hakimlere talimat veremez. telkin ve tavsiyede bulunamaz. bu kuralların aksine kanun yapılamaz.
iddia edenin ispat külfeti: kişi iddiaasını ispatla mükelleftir. valığı kesin olmayan bir suçlamanın olmadığını ispat külfeti aleyhinde suçlama olan kişiye yüklenemez.
ceza kanununu bilmemek mazeret sayılamaz: herkes ceza hukuku kurallarını biliyor var sayılır. kimse usulüne uygun şekilde hazırlanıp resmi gazetede yayınlanan bir kanunu bilmediğini söyleyerek yargılamadan muaf sayılamaz.
borçların nisbiliği: her borç sadece borçluyu bağlar kimse bir yakınının borcundan sorumlu tutulamaz.
yargı kararlarının gerekçeli olması: tüm yargı kkararları gerekçesi ile yazılmak zorundadır. sadece kanunun tekrar edildiği, olaya özel olarak hazırlanmamış metinler gerekçe sayılamaz.
atatürk inkılaplarına dayanır ve isveç medeni hukukunu da kullaniyoruz
laiklik
cumhuriyetçilik
halkçılık ilkelerine dayanır