eski zamanlarda buzdolabı falan hiç yoktu. o zamanlar da insanlar yiyeceklerini sağlamak amacıyla depo görevinde yeri kazıp su koyuyorlardı. suyu koymalarındaki amaç ise kazdıkları yerin soğuk kalabilmesiydi.
ben onun nasıl olduğunu dünya gözü ile gördüm , bizim köylülerimiz akrabalarımizdan bir kaç aile yazın yaylalık yerlere çadır kurarlar , ve oraya hayvanlarını götürürler , otlatmak için vs. çünkü yazın bizim orada otlar kurur sular neredeyse çekilir iyice , yeşil alan olacak yer yoktur , bizim köylülerimiz de yazın oraya göçerler kışın tekrar köylerine dönerler , kahramanmaraş andırın ilçesinde kırksu diye tabir edilen bir yer var yaylalık , isminden de anlaşıldığı üzere akarsuyu vardır ve çok soğuk suyu vardır , ayaklarınızı soksanız en fazla yarım dakka dayanabilirsiniz , öyle keskin bir soğukluğu vardır , abartmıyorum gerçekten suyu öyledir , çok durursa ayağınız suyun içinde ayağınız kızarmaya başlar , bu insanlar da suyun içine tam akıntısı nı bozmayacak şekilde küçük dolap şeklinde saklama yerleri yapmışlar suyun kenarına , su akıp gidiyor gene , ama içindeki erzaklar akıntıya kapılıp gitmesin diye korkuluklar yapmışlar ahşaptan saptan filan , üstünü bile kapatmışlar çünkü yağmur yağdığında su taşıp götürmesin diye , kapısı bile var yani düşünün :) ben çok küçüktüm o zamanlar aklıma çok yatmıştı bu , bana çok zekice gelmişti :)
soguk su kuyularında ,toprak altlarında saklarlarmış bekletirlermiş kiler gibi bir yerde samanları altına konduğunu duydum .
he bak bunda cok ta bir fikrim yok ama sanırsam bir yerden duymuştum kuyu gibi yerlerde ya da toprağı kazarak yiyecekleri oraya saklıyorlar diye ama doğru mu yanlış mı bilemedim.
toprağa derin kuyular kazılıp yiyecekler bu kuyulara salınıyormuş.
toprak altında kavanozların içerisinde saklanıyor idi.
eskilerden duyduğum kadariyla, toprak altina gömme vardi. kuyularda saklanirdi. genellikle konserve ağirlikli gidalar tüketilirdi, bozulmasi daha geç, saklanmasi daha kolay olduğu için.
geleneksel olarak konserve yapılıyordu ve etler tuzlanıyordu.kısa vade de tüketilmeye özen gösteriliyordu.
okuduklarım ve duyduğum kadarıyla saklamala odalarında killer tarzı yerdelerde toprak çömleklerde saklanıp muhafaza edinir di.
şuan evlerimizde olmazsa olmaz eşyalardan biri olan buzdolabı olmadığında toprak çömleklerle karanlık ve bodrum katlarında muhafaza edilirmiş bunu yapma imkanı bulunmayan evlerde ise yine bir çömlem veya benzeri eşyalarla topraklara gömerlermiş toprağa gömülme olayı hala birçok köylerde devam etmekte
toprak çömleklerle evin bodrum katında saklanırdı diye biliyorum
buzdolabı yokken besinler toprağın altına gömülürdü.
toprak altında, çanaklarda genelikle de toprak ile ilgili şeylerde gerçi dağlardan koca koca buz kütleleri de getiriyorlarmış onu da unutmamak gerek.
ben samanların içinde duymuştum ve ayrıca soğuk yerlerde yani kar altı olabilir kış ayı için akarsu kenarı dereler olabilir toprak altı olabilir bu gibi yerlerde
buzdolabı yokken insanlar genelde saklamalık eşyalarını ya toprağa ya da akarsu kenarlarına bırakırlardı ve bu sayede buzdolabındaki kötü kokudan bile kurtulup daha sağlıklı korunurlardı.
annem ve babamın tel dolapları varmış. balkonda dururmuş.. çok şirin bir dolaptı.. tabii genel olarak verilecek cevap, soğuk su, toprak altında, hatta bazen samanların altında saklanırmış.toprağı kazıp çukurların altında saklanırmış yiyecekler. bir de tuzlama yöntemi de şimdi aklıma geldi.. en eski yöntem bu bence.. kışın karların altında da saklanır.. buzların arasında.. güneş ve sıcaktan korumak önemli olan..
buzdolabı olmadan önce eski çağdaki insanlar erzaklarını toprağın altına gizlerlerdi.
toprak altına yapılan dogal buzdolapları olurdu hala bu yöntemi kullananlar var özellikle köylerde.
kuyulara veya kerpiçten yapılan evlerde bir odada erzak yetecek kadar bir ovuk açılıp içine konurdu bozulmasın diye de yazları perde çekerlerdi önüne kışın ise o odada soba yakmazlardı
kuyular kazılarak kuyularda tutma ve toprağa gömme vardı