hilafet merkezinin suriye’den irak’a taşınmasıyla emevîler devleti’nin kurulmasından itibaren islâm dünyasının siyasi merkezi olan suriye ve başkenti şam bu önemini kaybederek, devletin bir eyaleti konumuna düşmüş, devlet yönetiminde arapların ve suriyeliler’in hâkimiyeti sona ermiştir. abbâsîler döneminde irak ve başkenti bağdat siyasi, ticari ve kültürel alanlarda islâm dünyasının çekim noktası haline gelmiştir. devlet kadrolarında ve bürokraside mevali üstünlüğü ele geçirmiş, devletin fetih siyaseti değişmiştir.