0

islamiyetten önceki türk edebiyatı türklerin tarih sahnesine çıktığı dönemden milattan sonra 11 yüzyılın ortalarına kadar sürer yazılı ürünlerin ortaya konulmaya başladığı milattan sonra 6 yüzyıla kadar sözlü gelinliğin hakimiyeti devam eder sözlü gelenek bu tarihten sonra da yazılı gelinin yanı sıra kimi zaman yazıyı da geçirilerek varlığını sürdürecektir türk topluluklarının tarih boyunca değişik dinleri benimsemiş olması sosyal siyasal kültürel yapılarında da çeşitli değişim ve dönüşümlere yol açmıştır ancak çeşitli yörelerde devlet kuru egemen olan türklerin tarihlerini yazmaya geçirme deki ihmalleri özellikle milattan önceki dönemlerle ilgili bilgilerin sınırlı kalmasına yol açmıştır türkler din olarak totemcilik en önemli göstergesi 12 hayvanlı türk takvimi dir animizm canlıcılık ve bunun uzan ısı olan şamanizmden dinsel törenleri yöneten şaman iyi ruhları hoşnut etmek kötü ruhların etkisini ortadan kaldırmakla görevlidir sonra göktürk kağan'ı tapo han döneminde budizmi uygar kanun ve döneminde de manicilik benimsemiştir orta asya türk topluluklarından özellikle göktürkler e uygar lardan kalma yazılı belgeler o dönemin siyasal ve dinsel görünümlü sergiler sözlü ürünler ile yazılı ürünler arasında büyük farklar bulunmaması her iki geleneğin iç içe yaşadığını gösterir islamiyet öncesi türk toplum yaşamında sevgi kahramanlık ve din yükseltilen temel kavramlardır doğan'ın güzelin ve güzelliğin sevgi açısından anlatımı şiirde lirizmi getirmiş adı göçebe kültürünün temel direği kahramanlık kuşaktan kuşağa aktarılan bilen destan gelen iyi oluşturmuş hem inanma kötülüklerden korunma ihtiyacını karşılayan hem de iyi ahlaklı insan olmayı eren din bireyleri yüce değerler etrafında birleştirilmiştir