karahanlılar: 840 ile 1212 yılları arasında orta asyada hüküm sürmüş olan ilk türk islam devletidir.
karahanlılar'a afrasiyapoğlulları da denmekteydi.
ibnü'l essir karahalılar'dan haniyyet'ül etrak adıyla söz etmektedir.
hakaniye devleti de denmekteydi.
kurucusu: bilge kül kadir han'dır.
başkent: balasagun daha sonra semerkant'tır.
bilge kül kadir han'dan sonra bszir aslan, oğulcak kadir han hükümdar olmuştur.
oğuşcak kadir han zamanında müslüman olan satuk buğra han hükümdarlığını ilan etmiştir. müslümanlığı kabul eden satuk buğra han abdülkerim adını almıştır.
satuk buğra han zamanında islamiyet devletin resmi dini olmuştur.
karahanlılar ve gazneliler arasonda yapılan ittifaklarla samanoğulları devlet yıkılmıştır. maverünnehir görüşmeleri yapılmıştır. maverünnehir alınmıştır.
ülkenin en parlak devri yusuf kadir han zamanındadır.
onun ölümümden sonra karahanlılar devleti ikiye ayrılmıştır.
devlet isimini kurucu hanedandan almıştır.
türk islam devletine önemli eserler kazansırmışlardır.
islamiyeti kabul etmelerine karşı milli benliklerini kaybetmemişlerdir.
halkı da ordusu da türk'tür.
resmi dilleri türkçe'dir.
uygur alfabesini kullanmışlardır.
geçiş dönemi eserlerini yazmışlardır bunlar ilk türk islam eserleridir. oldukça önemlidir.
kutadgu bilig: yusuf has hacip
atabet'ül hakayık: edip ahmet yükneki
divan-ı lügatit-türk: kaşgarlı mahmut
divan-ı hikmet: hoca ahmet yesevi
-satuk buğra han destanı oldukça önemlidir. bu döneme ait önemli bir kaynaktır.
hükümdarlarına han, hakan, kağan gibi unvanlar verilmiştir.
karahanlıların en önemli özelliği orta asyada islamiyeti kabul eden ilk türk devleti olmasıdır. karahanlılar’ın kökeninde uygur, türkmen, yağma, karluk, karluk-yağma, çiğil türkleri vardır. bu boylar birleşerek bu devleti kurmuşlardır. satuk buğra han zamanında islâmiyet’i resmî din olarak kabul ettiler. islamiyetin kabulünden sonra abdülkerim satuk buğra han adını almıştır. ancak karahanlıların tamamının islamiyete geçmesi satuk buğra hanın oğlunun zamanında olmuştur.