duraklama dönemine damga vuran diğer olay ise iç isyanlardır. ekonominin bozulması, savaşların uzun sürmesi, merkezi otoritenin bozulması, doğal sınırşara ulaşılmaso gibi iç ve dış sebeplerden dolayı çeşitli kesimlerde iç isyanlar yaşanmıştır.
bu dönemde yeniçeri (istanbul, merkezi) isyanları, celali (anadolu, tımar) isyanları ve eyalet isyanları yaşanmıştır.
istanbul (merkez) isyanları: yeniçerilerin maaşının zamanında ödenmemesi, başına buyruk hareket etmesi, cülus bahşişi almak için habire padişah değiştirmek istemesi, deneyimsiz padişahların başa geçmesi, saray kadınlarının yönetimdeki etkisi, saray masraflarının artması gibi sebeplerden dolayı isyan çılmıştır.
anadolu (celali) isyanları: bu isyan taşrads vergilerin artması, halkın kıtlığa düşmesi, savaşların uzun sürmesi gibi sebeplerden dolayı bu isyanlar çıkmıştır. bu isyanların en önemlileri tavil ahmet, börklüce,canbolatoğlu gibi isyancılar vardır.
eyalet isyanları
duraklama dönemleri bir çok ülke ve bölge için tehlike arz eder. önemli olan doğru stratejiler ve doğru planlama ile bu sorunları en iyi ve güzel şekilde çözüme kavuşturmaktır.
duraklama döneminde osmanlı devleti ile rus ilişkileri: timur'un altınorda devletini yıkması rusya'nın karadenizdeki gücünü arttırmıştır. rusyanın özi kalesindeki kazaklara saldırması üzerine merzifonlu kara mustafa paşa çehrin seferi'ne çıkmıştır. savaş sonunda çehrin(bahçesaray antlaşması) yapılmıştır. çehrin rusya ile osmanlı devleti arasındaki ilk antlaşmadır. kiev rusya'da kalacak. özi(dinyaper) sınır olacak.
ikinci viyana kuşatması ve kutsal ittifak: katolik mezhebinden olan avusutrya protestan mezhebinden olan macarlara saldırlarda bulunmuştur. sadrazam merzifonlu kara mustafa paşa yardım talebini geri çevirmeyerek avusturya üzerine sefer çıkmış ve viyanayı almıştır. savaşta osmanlı erdeli, avusturya, boğdan ve kırım'dan yardım almıştır. osmanlı savaşta kırım hanı giray han'a jon sabiesk, öncülüğündeki lehlerin tuna nehrini geçmesini engelleme görevi vermiştir. kırım hanı verilen görevi yerine getirmemiştir. osmanlı devleti iki ateş arasında kaldı. kahleborg savaşı ile kuşatmayı kaldırmak zorunda kalmıştır. budin valisi kara mehmet paşa ciğerdelen muharebesini kaybetmiştir. ciğerdelen, estergon ve viyana'nın kaybedilmesi merzifonlunun idam edilmesine sebep olmuştur. osmanlı devletinin zor durumundan faydalanan avrupalı devletler papanın çağrısıyla bir araya geldi. bunun üzerine kutsal ittifak osmanlı'ya karşı yapıldı. avusturya, venedik, lehistan, malta. savaşa katılanlar kutsal iitfakı oluşturdu. 16 yıl savaş sürdü. köprülü fazıl mustafa paşa salanmenkon savaşında, ikinci mustafa ise zenta savaşında mağlup olmuştur. zenta savaşının kaybedilmesi üzerine karlofça antlaşması imzalanmıştır. bu antlaşma sonrasında osmanlı devleti gerileme dönemine girmiştir. temeşvar ve banat hariç tüm erdel ve macaristan avusturya'ya bırakılmıştır. mora yarımadası ve dalmaçya kıyıları vendik'e bırakılmıitır. ukrayna ve podolya lehistan'a bırakılmıştır. rusya savaşta yoktu ama 1700 yılında osmanlı devleti ile istanbul antlaşmasını imzalamıştır.
duraklama devrinde osmanlı devleti ile lehistan ilişkileri: osmanlı devleti ikinci bayezıt zamanında kili ve akkerman kalelerini alarak doğu avrupada güç kazanmış, lehistan ile ilişkiler böyle başlamıştır. üçüncü murat zamanında lehistan osmanlı devletine bağlanmıştır. buna göre lehistan 1587 yılında osmanlı devletinden koptu. osmanlı devleti 17. yüzyılda ikinci osman, dördüncü murat, ikinci süleyman, ikinci mehmet, ikinci mustafa döneminde lehistan ile savaşlar yapılmıştır. hotin seferi: ikinci osman zamanında lehistan ile yapılan savaştır. lehistan'ın eflak ve boğdan'ın içişlerine karışması üzerine hotin seferi düzenlendi. yeniçeriler disiplinden uzak davranışlar sergilemişlerdir. ikinci osman bunun üzerine gelen barış teklifini kabul etmiştir. yapılan antlaşmaya göre: hotin lehistan'da kalacak, lehistan osmanlı devletine bağlı kırım hanlığına kırk bin duka altın ödeyecek. taraflar birbirine saldırmayacaktır. dördüncü mehmet zamanında lehistan seferi yapılmıştır. lehistan'ın erdel ve ukrayna topraklarında hak iddia etmesi üzerine sadrazam köprülazade fazıl ahmet paşa öncülüğünde sefere çıkılmıştır. savaş osmanlının batıda fethettiği son kale olan ukrayna'daki kamaniçe kalesi olmuştur. lehistan seferi sonunda buçaş antlaşması imzalamıştır. bu antlaşmaya göre: ukrayna ve podolya osmanlı devletinde kalacak, lehistan 200 bin altın verecek, osmanlı devleti bu antlaşma ile batıda en geniş sınırlara ulaşmıştır. hotin seferinde yeniçerilerin disiplinsiz davranışları ikinci osman'ın yeniçeri ocağını kaldırma düşüncesine neden olmuştur. (ikinci osman yeniçerilerin bu durumu duyması üzerine yedi kule zindanlarında öldürüldü). kamaniçe kalesi batıda el geçirilen son kaledir.
osmanlı devleti ile venedik ilişkileri: osmanlı devletinin akdeniz üzerinde kazandığı güç başta venedik olmak üzere rodos, malta, girit gelen tehditleri ortadan kaldırmak için bu adayı kuşatmıştır. güneş kral lakaplı fransız hükümdar 14. louis girit'te osmanlılara krşı savaşan venediklilere yardım göndermiştir. venedik bunun karşılığında çanakkale'yi abluka altına aldı. hanya ve girit kalesi feth edildi. girit'in fethi köprülü fazıl ahmet paşa tarafından gerçekleştirildi. osmanlı devletinin akdenizde ele geçirdiği son ada girit adası'dır. girit 24 yıl içinde alınmıştır. osmanlı ekonomisini bu durum kötü etkilemiştir.
duraklama devri osmanlı devletinin ''arayış yılları'' dır. duraklama devri 17. yüzyıla tekabül etmektedir. 17. yüzyılda siyasi istikrar bozulmuş, deneyimsiz padişahların başa geçmesi yönetimi bozmuştur. bu dönemde osmanlı devleti iran, avusturya, lehistan, venedik ve rusya ile mücadele etmiştir. duraklama devri padişahları ve onların zamanında yaşanan siyasi gelişmeler şunlardır:
osmanlı devleti ile avusuturya ilişkileri: üçüncü mehmet zamanında başlayan savaş birinci ahmet zamanında sonlandı. avusturya'nın vermesi gereken vergiyi vermemesi iki devleti haçova savaşında karşı karşıya getirmiştir. tiryaki paşa komutasında yapılan savaşı osmanlı devleti kazanmıştır. kanije ve estergon kaleleri alınmıştır. zitvatorok antlaşması imzalanmıştır. eğri, estergon, kanije kaleleri alınmıştır. avusturya'nın her yıl ödediği 30 bin altın kalkacak 1 defalığına mahsus 200 altın ödenecek savaş tazminatı olarak. avusturya arşidükğ osmanlı padişahına denk sayılacak. omanlı devletinin avusturya karşısındaki üstünlüğü sona ermiştir. dördüncü mehmet döneminde avusturya erdel'in içişlerine karışması neticesinde yaşanan gelişmelerdir. köprülü fazıl ahmet öncülüğünde yapılan savaşta uyvar kalesi alınmıştır. ''uyvar kalesi önünde bir türk kadar güçlü'' sözü tarihe geçmiştir. osmanlı ordusu sengator galibiyetiyle avusuturyalı komutan moıntecuciliyi mağlup etmiştir. bunun sonucunda vasvar antlaşması imzalanmıştır. uyvar, neograd ve erdel osmanlı devletinde kalacak. osmanlı devleti ve avusturya erdel'den askerlerini çekecek. zerinvar kalesi yıkılma kaydıyla avusturya'ya bırakılacak. avusturya osmanlı devletine savaş tazminatı ödeyecektir.
osmanlı devleti ile iran ilşkileri: ikinci selim irandaki taht kavgalarından faydalanarak iran'a saldırmıştır. kafkaslarda osmanlı hakimiyeti kuvvetlendirmek için safeviler ile meşale savaşı yapılmıştır. yaklaşık yıl süren savaş sonunda ferhat paşa antlaşması imzalanmıştır. bu antlaşma ile osmanlı devleti doğuda en geniş sınıra ulaşmıştır. gürcistan, tebriz, karadağ, dağıstan alınmıştır.
birinci ahmet zamanında osmanlı devleti bir yandan avusturya ile bir yandan celali isyanlarıyla uğraşıyordu. bunu forsat bilen iran harekete geçmiştir. bunun üzerine yapılan savaş sonunda nasuh paşa antlaşmasi imzalanmıştır. osmanlı devleti ferhat paşa antlaşması ile aldığı yerleri iade etmiştir. ikinci osman zamanında erdebil'de iran ile bir savaş yapılmıştır. bu savaş sonunda serav antlaşması ile iran'ın verdiği ipek miktarı yarıya düşürülmüştür. dördüncü murat zamanında ise safevi hükümdarı şah abbas'ın bağdat'a saldırmasıyla yeni bir savaş ortaya çıkmıştır. dördüncü murat revan ve bağdat seferlerini yapmış ve başarılı olmuştur. dördüncü murat'a ''bağdat fatihi'' denmiştir. daha sonra revan'ı safeviler geri almıştır. savaş sonrasında kasrı şirin antlaşması imzalanmıştır. antlaşmaya göre bağdat ve ırak osmanlı devletine, azerbaycan ve revan safevilere verilmiştir. zağros dağları iki ülke arasında sınır olmuştur. kafkaslar iki devlet arasında paylaştır