........ avusturya ile yapılan istanbul antlaşması ile osmanlı devleti avrupa'daki üstünlüğünü ele geçirdi. iran'a seferler yapıldı. neticede iran'la ilk resmi antlaşma yapıldı, amasya antlaşmasıdır. fransızlara geçici olarak kapitülasyonlar verildi, haçlı birliğini önlemek ve ticareti canlandırmak için verildi bu kapitülasyonlar. mohaç meydan savaşı'nda macaristan, osmanlı hakimiyetine girdi. mimar sinan istanbul'da süleymaniye camisi'ni inşaa etti. ondan sonra, kanuni sultan süleyman'ın hürrem sultan'dan olma oğlu, 2. selim 1566 senesinde tahta çıktı. bu dönemde hristiyan ittifakı inebahtı'da osmanlı donanmasını yakmıştır. ordu başında sefere çıkma geleneğini bozan ilk padişah, 2.selimdir .çünkü sürekli ayaş bir şekilde gezmektedir .kadınlar yönetimde etkili olmuştur .süveyş kanalı ve don volga projesi sokullu mehmet tarafından ortaya atılmıştır .süveyş kanalı 1869 yılında ingilizler, don volga projesi 1952 yılında ruslar tarafından gerçekleştirilmiş bir projedir .bizim yapamadığımızı ingilizler ve ruslar yapmıştır. yükselme döneminde son olarak sokullu mehmet paşa dönemi vardır. 1.süleyman 2 .selim 3. murat dönemlerinde sadrazamlık yapmış bir kişidir .don volga kanalı karadeniz marmara ve süveyş kanalı gibi projeleri tasarlayan kişi sokullu mehmet paşa'dır. sakız adası, yemen, endonezya kıbrıs'ta fetihler yapmıştır. tunus, lehistan ve fas'ı himaye altına sokullu mehmet paşa zamanında alınmıştır. bu dönemden sonra da duraklama dönemi başlamıştır.
osmanlı'da yükselme döneminde, tatta olan padişah 2. mehmettir. yani fatih sultan mehmet' tir. kayseri rum ünvanı olan padişahtır. avni mahlasını kullanmıştır. osmanlı devleti yükselme dönemine fatih zamanında geçmiştir. bu dönemde istanbul fethedilmiş, devleti imparatorluk haline gelmiştir. istanbul osmanlı devleti'nin başkenti yapılmıştır. istanbul'un fethi ile orta çağ sona ermiş yeni çağ başlamıştır. akkoyunlu devleti ile otlukbeli savaşı yapılmıştır. kazasker ve defterdar sayısı 2'ye çıkarılmıştır.kaptan-ı deryalık ve şeyhülislamlık makamı oluşturulmuştur.bilim adamlarından akşemsettin,ali kuşçu ve belini saraya çağırmıştır.sadrazam divan başkanlığına getirilmiştir.ilk kez altın para bastırılmıştır.osmanlı tarihindeki ilk kapitülasyonlar venediklilere verilmiştir.kırım alınarak karadeniz türk gölü haline getirilmiştir.sırbistan, eflak bosna hersek, arnavutluk ve italya üzerine seferler düzenlenmiştir. yunan adaları alınmıştır. sedülbahir ve kilitbahir kaleleri, topkapı sarayı, sahnısaman medresesi, mısır çarşısı, kapalı çarşı ve rumeli hisarı yapılmıştır. istanbul'da ilk medrese olan sahnı seman medresesi kurulmuştur. iltizam sistemi getirilmiştir. cülus bahşişi dağıtımı yasal hale getirilmiştir. padişahın yönetimindeki otoritesini artırmak için kanunname-i ali osman çıkarılıp kardeş katli yasal hale getirilmiştir. daha sonra ikinci beyazıt tahta çıkar ve cem sultan olayı ile meşgul olur.cem sultan yabancı devletlere sığınmıştır. sorun bir iç sorunken dış sorun haline gelmiştir. bu olayla avrupalı devletler ilk kez osmanlı devletinin iç işlerine karışmışlardır. ikinci beyazıt döneminde, şahkulu ayaklanması bastırmışızdır. memlük, iran ve venediklilerle mücadeleye girilmiştir. karamanoğlu beyliğine tamamen son verildi. mora yarımadası tamamen ele geçirildi. inebahtı modon, koron ve navarin alınmıştır. bu dönem durgun ve sönük geçtiğinden yükselme dönemi içinde bir duraklama dönemi olarak göze çarpar. daha sonra yavuz sultan selim, 1512 yılında tahta çıkar. bu dönemde safevi devleti ile çaldıran savaş yapılmıştır. bu savaşta doğu anadolu osmanlı egemenliğine girdi. turnadağ savaşıyla da dulkadiroğullarına son verildi. anadolu'da türk birliği kesin olarak sağlandı.mercidabık ve ridaniye savaşı ile memlük devleti yenilgiye uğratıldı.mısır seferi ve hicaz bölgesi alındı.halifelik osmanlı devleti'ne geçti.osmanlı devleti teokratik bir yapıya kavuştu.baharat yolu denetimi altına alındı.bozok celali ayaklanması bastırıldı. sonra yavuz sultan selim'in oğlu kanuni sultan süleyman 1520 yılında tahta çıktı, muhibbi mahlasını kullandı devlet yönetimi ile ilgili birçok kanun çıkardığı için, kendisine kanuni denilmiştir. baba zünnun, kalenderoğlu, canberdi gazali ve ahmet paşa'nın çıkardığı isyanları bastırdı. belgrad, trablusgarp, rodos, malta,sakız adası cezayir ve korfu alındı.haçlılarla yapılan preveze deniz savaşı ile akdeniz türk gölü haline getirildi.başımızda barbaros hayrettin paşa vardı.hint deniz seferleri yapıldı istenilen başarı sağlanamadı.
ilk defa tam merkeziyetçi devlet yapısını fatih'le kavuş olmuştur. doğuda imzaladığı ilk anlaşma amasya antlaşmasıdır. havan topu iki kez istanbul'un fethi de kullanılmıştır. vezirler ilk defa fatih zamanında devşirme sistemi ile belirlenmeye başlanmıştır. kubbealtı vezirleri ilk defa fatih döneminde atanmıştır. osmanlı'nın ilk yazılı kanunları kanunname iyi ali osman ile yazılı hale getirilmiştir. fatih kanunnamesi osmanlı'nın ilk yazılı kanunlarıdır. balkanların fethi tamam gel ilk osmanlı padişahı fatih'dır. kapitülasyonlar fatih döneminde venediklilere verilmiştir. sadrazamlar ilk defa fatih döneminde divana başkanlık etmiştir. ipekyolu fatih'in kırım'ı fet etmesiyle ilk kez osmanlı denetimine girmiştir. fatih döneminde kırım'ın fethi ile karadeniz, kanuni döneminde rodos un almasıyla ege, preveze ile akdeniz ve yine karadeniz'deki bir türk gölü haline gelmiştir . küçük kaynarca ile ruslar ilk kez karadeniz'de doğan donanma bulundurma hakkı elde etmiş. ve böylece karadeniz bir türk gölü olmaktan iki kez çıkmıştır. dünyada yivli – setli toplar ilk defa ikinci bayezid tarafından yapılmıştır. ilk defa gülüs bahşişi birinci kosova savaşı meydanında yıldırım bayazıt'ın tahta çıktığı sırada dağıtılmıştır. ancak kanunlaştıran fatihtir. ilk uluslararası üniversite fatih zamanında açılmıştır. ilk defa yabancı bilim adamlarından fatih döneminde yararlanılmıştır. suları yıkabilecek çapta iptal silahları fatih devrinde döktürmüştür. osmanlı toprak bütünlüğü ilk kez fatih döneminde istanbul'un alınması ile sağlanmıştır. avrupa'ya ilk defa denizden sefer yapan padişah fatih'dır. osmanlı'nın avusturya ile yaptığı ilk antlaşma istanbul antlaşmasıdır. avrupalıların osmanlı'nın işlerine karıştı iki olay cem sultan olayıdır. topların ilk defa kullanıldığı meydan savaşı otlukbeli savaşı'dır. olağanüstü durumlarda alınan avarız vergisi ilk defa ikinci beyazıt döneminde toplanmıştır. ortodoks patrikhanesi ikiz fatih döneminde himaye altına alınmıştır. kanuni döneminde uzun süren avusturya seferleri masrafını karşılamak için iltizam sistemi getirilmiştir.
osmanlı devletinin yükselme devri fatih sultan mehmet'in 1453 yılında istanbul'u fethetmesiyle başlayıp sokullu mehmet paşa'nın ölümüne kadar devam eden dönemdir. bu dönemde 2. murat'tan sonra tahta geçen 2. mehmet ilk olarak yaşı küçük diye isyan eden beyliklerle savaştı. karamanoğullarını devre dışı bıraktı. daha sonra istanbul'un fethi için hazırlıklara başladı. toplar döktürdü, kilitbahir ve rumeli hisarı yaptırıldı, gerekli düzenlemeler yapılıp savaş başladı. sonuç olarak birçok devletin kuşatıp da alamadığı istanbul artık osmanlı topraklarının oldu. fetih zamanında kendisine destek olmayıp inanmayan çandarlı halil'i astırdı ve malşarına el koydu. ilk defa müsadere sistemi de uygulanmış oldu. istanbul'un fethiye başkent buraya taşınmıştır. topkapı sarayı yapıldı, sahnı seman medreseleri ve tetimme medreseleri yaptırıldı. ilk defa sikke-i hasane adıyla altın para bastırılmıştır. bu durum devletin ekonomisinin iyi olduğunu gösterir. 2. mehmet fatih, kayzeri rum, büyük türk gibi unvanlar almıştır. ayrıca akkoyunlu hükümdarı uzun hasan ile yapılan otlukbeli savaşı yapıldı. osmanlı devleti kazandı. akkoyınlu devleti yıkılmıştır. bu arada fatih'in mahlası avni'dir. daha sonra başa 2. bayezıt geçmiştir. 2. bayezıt veli ismiyle bilinir. karamanoğulları beyliği yok edildi. 2. bayezıt'ı tahttan indiren oğlu yavuz sultan selim'dir. yavuz sultan selim 8 yıllık ömrüne 80 yıllık iş sığdırmıştır. çaldıran seferini yapmıştır. ridaniye ile mısır'ı fethedip memlük devletini yıkıp halifeliğin osmanlı devletine geçmesini sağlamıştır. kutsal emanetler istanbul'a taşınmıştır. turnadağ savalıyla dulkadiroğulları beyliği alınmıştır. iran seferleri başarıyla sonuçlanmıştır. hazine ağzına ladar dolmuştur ve vasiyet etmiştir. kim benim gibi hazineyi dolurursa hazine onun adıyla mühürlensin yoksa hep benim adımla mühürlensin demiştir. osmanlı devleti yıkılana ladar mühür yavuz sultan selim'indi. daha sonra kardeş kavgası çıkmadan tek çocuk olan 1. süleyman yani kanuni geçti. mohaç meydan muharebesi ile en kısa süren savaş oldu. osmanlı devleti kazandı. belgrad fethedildi. çıkan ayaklanmalar bastırıldı. süleymaniye medreseleri kuruldu. matrakçı nasuh önemli eserler yaptı. mimar sinan bir çok eser yaptı. barbaros hayrettin paşa devlet himayesine alındı birçok yer alındı. daha somra başa 2. selim yani sarı selim geçti. bu dönemle beraber osöanlı devleti eski gücünü kaybetmeye başladı.