şimdi olay tamamen iki kişi etrafında ve onları destekleyenler arasında geçiyor. şah rıza pehlevi ve ayetullah humeyni arasında. tbi iran 1979 yılına kadar anasayal monarşi ile yönetiliyordu. tabi başta pehlevi hanedanlığı var. yani şah rıza pehlevi. olayda aslında bundan sonra başlıyor. yani pehlevi’nin, iran’ın modernleşmesini istemesi açık açık. ve bu modernleşmeler 1973 yılından sonra daha belirgin hale gelmiş. yani 1973 yılında yaşadıkları petrol krizi. kriz dediğime bakmayın, petrolün dış ülkelere satılmasıyla ülke ekonomisinin halini bir düşünün yani. yani bu gelirlerin ve ülke refahının yanında alt tabaka bu gelişmelerden hiçbir şekilde yararlanamıyor. yani halkın hala ekonomik durumu aynı. kriz dedikleri bu. neyse. işte köylüler ve işçi tabakası bu durumdan hiç memnun değiller. bu sebepten dolayı pehlevi sağ kesimin nefretini kazanıyor. hem bu ekonomik durumdan hem de ülkeyi daha modernize hale getirmek için yaptığı şeylerden dolayı. en basit örneği kadınların taktıkları peçelerin yasaklanması. humeyni’nin de ortaya çıkışı bu ortamda oldu açıkçası. kendisi imam. şah pehlevi, humeyni’yi kendisine muhalif diye tutuklattırıyor önce. idam ettirecekken bilinmeyen bir sebepten dolayı idam ettiremiyor. ne yapsam ne etsem diye düşünürken sürgün ettirmiş humeyni’yi ırak’a sürdürüyor. tabi bu sürgün sırasında yaşanan sanayileşme gibi durumlarda görünüşte küçük olan ama piyasaya hakim biri zararlı çıkınca şah’a düşman kesilip humeyniyi desteklemeye filan başlıyor. bu karmaşıklık arasında humeyni’yi destekleyenler acayip derecede artıyor. iran’da çıkan protestoları kontrol altına alamayan şah, çareyi ülkeden kaçmakta buluyor. tabi bu otorite boşluğunu öğrenen humeyni boş durur mu? ülkeye geri dönüp lider konumuna geliyor. tabi lider olunca humeyni hemen şah pehlevi’nin kaldırdığı şeyleri yeniden getirmekle işe koyuluyor. kadınların peçelerini tekrar takmasını sağlıyor filan. geleneksellemiş yani humeyni. gelen gideni aratır diye bir atasözümüz vardır. şahı desteklemeyenler humeyninin daha sert ve sıkı olduğunu görünce şah pehleviyi mumla aramışlar açıkçası. iran islam devrimi de bu şekilde gerçekleşmiş.
bir günde olmuş gibi görünsede gayat uzun bi dönemdir. humeyni %98 oy alarak baaş glediği iç.in dışarıdan bakıldıgında iran devrimi aşırı sağcı eğilimin popülerliği gibi görünsede aslında insanlar humeynı ye seriatla yönetlecekleri için değil halkın nfret duydugu şahın en sıkı mualif olduğu için o vermiştir...
petrol 1950lerde dünya dzenineyön veren bir kaynak olur.zaten sıcak denizlere inmeye kararlı olan rusya ile denge savaşları sebbeiyle ingilterenin yüzyıallardır iran üzernde gözü vardır. petrol çağı iranın önemini iyice pekiştiri. kanadadan sonra dünyanın en büyük 2.petrol rezervlerıne dahptir. 1920 lerden itibaren amerika ve özellikle ingiltere ülkenin idaresini perde arkasından yönlerdirmeye başlar.aldıpı baza kararlar iranın çıkarına olmadıgı için gözden düşmeye başlar. ve bu yuzden de daah çok amerika veingiltereye yaslanır. ve gün elip halk ayaklandıgında arkasında ne amerika ne deingiltere vardı. yani kendi sonunu kendi hazırlamıştır.